Nuôi dưỡng tình hữu nghị từ những mái trường

Tăng cường mối quan hệ hữu nghị, hợp tác Việt- Lào trong lĩnh vực giáo dục- đào tạo, cuối năm 1979, Trường Lưu học sinh Lào của tỉnh Gia Lai- Kon Tum được thành lập. Đó là ngôi trường “đặc biệt”, tiếp nhận đào tạo cán bộ cốt cán và nuôi dạy học sinh là con em đồng bào tỉnh Attapư của nước bạn kết nghĩa với tỉnh Gia Lai- Kon Tum. Cơ sở vật chất của nhà trường được đầu tư  khá khang trang, đầy đủ tại khu vực quy hoạch trên đường Nguyễn Thái Học, nay thuộc khuôn viên Trường Tiểu học Phan Đình Phùng và một phần trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh.

Ông Lê Thanh Thủy- Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ thanh niên (Tỉnh đoàn Kon Tum) là một trong số cán bộ, gióa viên, nhân viên đầu tiên được điều động, phân công chuẩn bị thành lập trường và gắn bó với các lưu học sinh Lào từ những năm học đầu tiên. Công tác ở bộ phận hành chính- tài vụ của nhà trường giai đoạn 1979-1984, ông Thủy còn nhớ, đó là những năm tháng đất nước ra khỏi cuộc chiến tranh chưa lâu, kinh tế- xã hội chậm phát triển, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn. Tuy vậy, Đảng,Nhà nước ta và cán bộ, nhân dân tỉnh Giai Lai- Kon Tum, thị xã Kon Tum đã dành cho lưu học sinh Lào tình cảm chân thành và sự ưu đãi đặc biệt. Chế độ lương thực, thực phẩm hàng tháng của các em cao hơn nhiều  so với bình quân của cán bộ công nhân viên chức các cơ quan, ban ngành, đoàn thể; đặc biệt, không phải ăn độn ngô, sắn.

  Ảnh:  Các lưu học sinh Lào trong một chuyến tham quan

Giảng dạy các lưu học sinh Lào là các thầy cô giáo còn rất trẻ, tuổi đời  chỉ đôi mươi. Dù sống tập thể hay ở nhà ngoài trường, anh chị em vẫn dành toàn bộ thời gian và tâm sức cho công tác; luôn gần gũi, gắn bó với các học viên là cán bộ tỉnh Attapư đi học và lưu học sinh như anh em một nhà.  Đó chính là điều kiện thuận lợi cơ bản để tổ chức tốt  việc dạy và học tiếng Việt, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho các em. Trường có Chi đoàn, tập hợp cán bộ, giáo viên, nhân viên tham gia công tác đoàn và phong trào thanh niên. Riêng lưu học sinh cũng có tổ chức đoàn cơ sở theo hệ thống đoàn thể của nước bạn, thường xuyên được thông tin, nắm bắt chủ trương, định hướng công tác từ tỉnh Attapư

Ảnh:  Các giáo viên trẻ của Trường Lưu học sinh Lào

Ông Phan Đức Luận- Nguyên Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao tỉnh Kon Tum, nguyên Hiệu trưởng Trường Lưu  học sinh Lào giai đoạn 1985-1987 cho  biết, trong môi trường sinh hoạt nội trú, các lưu học sinh Lào  không chỉ được nuôi dưỡng, chăm sóc đầy đủ, được dạy tiếng Việt và dạy văn hóa chu đáo, mà còn được quan tâm tổ chức nhiều hoạt động tập thể sôi nổi, phong phú như tập luyện, giao lưu văn nghệ- thể thao, được tổ chức trồng rau, làm quen với lao động, tham gia chương trình ngoại khóa với chủ đề cụ thể. Đặc biệt, mỗi năm, nhà trường đều hai lần tổ chức cho lưu học sinh  đi tham quan Quy Nhơn, Nha Trang. Lưu học sinh sau khi học tiếng Việt đều được chuyển lên học chuyên môn- nghiệp vụ và học nghề tại các trường chuyên nghiệp của tỉnh Gia Lai- Kon Tum, tỉnh Nghĩa Bình, Minh Hải…

Trong 10 (1979-1989) hoạt động, Trường Lưu học sinh Lào tỉnh Gia Lai- Kon Tum đã đào tạo gần 1.000 lưu học sinh cho tỉnh bạn Attapư về tiếng Việt, văn hóa. Hầu hết lưu HS sau khi được đào tạo chuyên môn- nghiệp vụ đều  đảm nhận công tác tại các cấp chính quyền và cơ quan, ban ngành, đoàn thể các cấp của tỉnh bạn. Một số giữ cương vị lãnh đạo Đảng, Chính quyền, các sở, ngành tỉnh Attapư.

Sau thời gian gián đoạn đào tạo lưu học sinh vì năm 1989, Trường Lưu học sinh Lào đã giải thể; từ khi tỉnh Kon Tum được thành lập lại (năm 1991) đến nay, quan hệ hữu nghị và hợp tác trong lĩnh vực giáo dục giữa Kon Tum và các tỉnh Nam Lào đã được kết nối, duy trì, từng bước phát triển. Từ địa phương duy nhất là tỉnh Attapư kết nghĩa, đối tượng lưu học sinh đã được mở rộng đến các tỉnh Nam Lào (Sêkông, Xalavan, Chămpasak). Từ một đơn vị đảm nhận nuôi dạy lưu học sinh Lào là trường Cao đẳng sư phạm KonTum, đã có thêm  các trường Cao đẳng kinh tế - kỹ thuật, Trung cấp y tế, Phân hiệu đại học Đà Nẵng tại Kon Tum… cùng đảm nhận đào tạo chuyên môn cho sinh viên các tỉnh Nam Lào ở các trình độ khác nhau.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Bình Dân- Hiệu trưởng Trường  Cao đẳng Sư phạm Kon Tum, từ năm 2003 đến năm 2016, nhà trường đã dạy tiếng Việt và đào tạo chuyên ngành  sư phạm cho 189 lưu  sinh viên Lào. Năm 2017, đang tiếp tục dạy tiếng Việt cho 20 lưu học sinh của 4 tỉnh (Attapư, Sê kông, Salavan, Champasak).

Em Bua Ban ở lớp học tiếp Lào tại trường CĐSP Kon Tum kết nghĩa với bạn Tuyết ở lớp sư phạm mầm non cho hay: Mỗi lưu học sinh Lào đều được kết bạn với một sinh viên Việt Nam; tình cảm thân thiết, gắn bó. Được tạo điều kiện ăn ở, sinh hoạt thuận lợi, được các thầy cô dạy dỗ, chỉ bảo tận tình, lại được kết bạn để giúp nhau nên các em tiến bộ rất nhanh. Sau một năm học tiếng Việt, tất cả lưu học sinh đều được học lên đại học tại Phân hiệu Đại học Đà Nẵng.

Đồng hành cùng hai đất nước có bề dày 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 40 năm ký hiệp ước hữu nghị, hợp tác Việt- Lào; tình hữu nghị được nuôi dưỡng từ những mái trường tràn đầy sức trẻ ở vùng Bắc Tây Nguyên  góp phần vun đắp tình đoàn kết, nghĩa thủy chung  giữa KonTum và các tỉnh Nam Lào./.

                                                                                            Thanh Như - VS