CHƯƠNG V
THIẾU NIÊN VIỆT NAM TRONG HÀNH TRÌNH CÙNG DÂN TỘC THỰC HIỆN ĐỔI MỚI ĐẤT NƯỚC (1986 - 2001) Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (từ ngày 15 đến ngày 18-12-1986) với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật đã đề ra đường lối đổi mới đất nước tạo bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Thực hiện Nghị quyết của Đại hội Đảng, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã chỉ đạo những nhiệm vụ trọng tâm công tác của Đoàn và phong trào thanh, thiếu nhi đó là: - Từng bước đổi mới công tác tổ chức, cán bộ và công tác giáo dục chính trị tư tưởng để tiến tới Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V. - Đổi mới hoạt động của Đoàn trên các lĩnh vực đời sống, xã hội, quan tâm đến những lợi ích chính đáng của tuổi trẻ. Sự chỉ đạo đổi mới nội dung và phương pháp công tác của Đoàn đã tác động tích cực đến công tác Đội và phong trào thiếu nhi cả nước. Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (từ ngày 27 đến ngày 30 tháng 11 năm 1987) đánh giá cao những thành tích của công tác Đội và phong trào thiếu nhi đã đạt được, đồng thời cũng chỉ rõ những thiếu sót cần phải khắc phục. Báo cáo tại Đại hội khẳng định tổ chức Đoàn các cấp đã có nhiều chủ trương bám sát mục tiêu và nguyên lí giáo dục theo hướng đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của các em. Việc ban hành và chỉ đạo thực hiện chương trình hoạt động ngoài giờ lên lớp, làm cho hoạt động Đội đi dần vào nền nếp và ngày càng có chiều sâu. Nghị quyết 8 của Ban Chấp hành Trung ương Đoàn (khóa IV) đã được triển khai, mở ra nhiều hình thức tập hợp thiếu nhi trên địa bàn dân cư, xuất hiện nhiều mô hình tốt như các xã Thái Thịnh (Thái Bình), Mỹ Thành (Nghệ An)... Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V đề ra chủ trương: "Toàn Đoàn chăm lo xây dựng Đội và chăm sóc giáo dục thiếu niên, nhi đồng". Cuộc "Hành quân theo bước chân những người anh hùng" do Đoàn phát động được các tổ chức Đội ở cơ sở nhiệt liệt hưởng ứng. Đỉnh cao của cuộc hành quân là các cuộc gặp gỡ "Cháu ngoan Bác Hồ, Chiến sĩ nhỏ Điện Biên" năm 1984; "Chiến sĩ nhỏ giải phóng quân" năm 1985; Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ II năm 1986. Các phong trào đã trở thành truyền thống như "Công tác Trần Quốc Toản, "Kế hoạch nhỏ", "Tiến bước lên Đoàn" v. v... ngày càng được phát triển. Thành phố Hồ Chí Minh, Sông Bé có phong trào "Tìm địa chỉ đỏ" "Lớp học tình thương"; Hà Nội và Hải Phòng có "Sưu tầm truyền thống cách mạng"; Đồng Tháp có "Theo dấu vết son"... Hoạt động học tập, hướng nghiệp và vui chơi phát triển thêm nhiều hình thức mới. Đội còn tổ chức nhiều hoạt động xã hội như "Vì điểm tựa tiền tiêu", "Sao đỏ an ninh", "Câu lạc bộ phòng cháy, chữa cháy trẻ"; "Chữ thập đỏ trẻ" v. v... Hoạt động đoàn kết quốc tế được đẩy mạnh. Nhân năm "Quốc tế hòa bình" phong trào "Triệu lá thư, triệu việc làm vì hòa bình" từ Thủ đô lan nhanh ra nhiều tỉnh, thành phố. Báo Thiếu niên Tiền phong mở cuộc thi tranh vẽ quốc tế "Để mãi mãi xanh" được đông đảo thiếu nhi trong nước và quốc tế hưởng ứng, nay đã trở thành cuộc thi truyền thống hàng năm. Ngoài việc biểu dương những chuyển biến đáng kể như đã nêu trên, báo cáo của Đại hội còn chỉ rõ: Toàn Đoàn chưa có sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức về công tác thiếu nhi và vai trò, vị trí của tổ chức Đội. Nhiều cấp bộ Đoàn còn buông lỏng chỉ đạo, nhiều chủ trương, nghị quyết về công tác thiếu nhi không được triển khai, có nơi còn khoán trắng cho cán bộ phụ trách. Với tinh thần xây dựng Đoàn bắt đầu từ xây dựng Đội để thực hiện chương trình: "Toàn Đoàn chăm sóc giáo dục thiếu nhi, toàn Đoàn chăm lo xây dựng Đội" cần tăng cường xây dựng và phát triển tổ chức Đội, mở rộng các hình thức hoạt động Đội trong nhà trường và trên địa bàn dân cư được mở rộng để thu hút tất cả thiếu nhi đi học và không đi học vào tổ chức Đội. Tiếp tục giáo dục theo 5 điều Bác Hồ dạy, hình thành trong thiếu nhi tính tích cực chính trị, xã hội, tình yêu lao động, sáng tạo, nếp sống, đạo đức lành mạnh. Bồi dưỡng và tạo mọi điều kiện để đội viên phát huy vai trò tự quản, xây dựng nhiều chi đội mạnh, liên đội mạnh, Sao nhi đồng tự quản. Qua hoạt động Đội, thiếu niên nhi đồng phấn đấu trở thành Cháu ngoan Bác Hồ, thành đoàn viên thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh. Hướng tới kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Bác Hồ kính yêu, Đội TNTP Hồ Chí Minh đã phát động trong thiếu niên, nhi đồng cả nước phong trào "Nói lời hay, làm việc tốt, phấn đấu trở thành cháu ngoan Bác Hồ". Đại hội cũng đã đề ra nhiều giải pháp cụ thể như tập trung phát triển các nhà thiếu nhi, câu lạc bộ thiếu nhi, điểm vui chơi, hợp tác xã Măng non; các hình thức hoạt động văn nghệ, thể thao, tham quan du lịch... nhằm tập hợp đông đảo thiếu nhi hoạt động theo sở thích. Tập trung xây dựng Hội đồng Đội các cấp đủ sức tham mưu cho Đoàn và chỉ đạo công tác thiếu nhi, phối hợp với các ngành, đặc biệt là giáo dục để nhanh chóng có quy hoạch xây dựng, bồi dưỡng, đào tạo hệ thống cán bộ phụ trách Đội, từng bước hình thành đội ngũ chuyên gia giỏi về công tác thiếu nhi. Xây dựng trường Đội ở Trung ương, củng cố khoa thiếu nhi của Trường Đoàn các tỉnh, thành phố. Khuyến khích các địa phương xây dựng Trường Đoàn, trường cán bộ Đội để bồi dưỡng cán bộ ban chỉ huy, phụ trách chi đội, cộng tác viên cả trong và ngoài nhà trường. Liên các lực lượng xã hội để bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em. Cũng ở thời điểm này, cùng với phong trào "Ngày lao động vì tương lai con em chúng ta" do ủy ban thiếu niên, nhi đồng phát động, Đoàn đã tích cực thực hiện và đề xuất với Đảng, chính quyền các cấp xây dựng cơ sở vật chất cho công tác giáo dục thiếu nhi. Đồng thời tổ chức Đoàn kiến nghị với các lực lượng xã hội có sự phân công, phối hợp trong việc bảo vệ, chăm sóc và giáo dục thiếu nhi để mỗi ngành, mỗi cấp có kế hoạch cụ thể và tổ chức thực hiện một cách thiết thực và có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục thiếu nhi với khẩu hiệu "Tất cả vì hạnh phúc con em chúng ta". Với quan điểm xây dựng Đoàn bắt đầu từ xây dựng Đội, Đại hội Đoàn lần thứ V một lần nữa khẳng định Đội TNTP Hồ Chí Minh là "Tổ chức quần chúng cộng sản của thiếu nhi Việt Nam" là "lực lượng dự bị của Đoàn". Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V cũng chỉ rõ cần "Tích cực mở rộng các hình thức hoạt động Đội ở nhà trường và ở địa bàn dân cư, thu hút tất cả các em đi học và không đi học vào tổ chức Đội", với quan điểm, nhận thức đó Đại hội khẳng định sự thống nhất Đội Nhi đồng Hồ Chí Minh với Đội TNTP Hồ Chí Minh. Việc thống nhất này đã góp phần tăng cường vị trí, vai trò của Đội TNTP Hồ Chí Minh trong thời kỳ đổi mới và xác định rõ nhi đồng là lực lượng dự bị của Đội TNTP Hồ Chí Minh. Các em sinh hoạt theo các Sao nhi đồng, mỗi sao 5 đến 7 em, phụ trách sao là các anh, chị đội viên TNTP; mục tiêu phấn đấu của nhi đồng là trở thành đội viên Đội TNTP Hồ Chí Minh. Đại hội quyết định hoàn thiện Hội đồng Đội Trung ương trên cơ sở Nghị quyết 46 của Ban Bí thư Trung ương Đoàn khóa IV. Hội đồng Đội được thành lập từ Trung ương đến cơ sở (gọi tắt là Hội đồng Đội). Hội đồng Đội vừa thay mặt cho Đoàn, vừa đại diện cho Đội TNTP Hồ Chí Minh trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo các hoạt động của Đội và phong trào thiếu nhi ở trong nước cũng như trong quan hệ đối ngoại. Sau Đại hội Đoàn toàn quốc, ngày 6 tháng 3 năm 1988 Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã quyết định thành lập Hội đồng Trung ương Đội TNTP Hồ Chí Minh khóa II (gọi tắt là Hội đồng Đội Trung ương) gồm 21 đồng chí đại diện cho các Ban của Trung ương Đoàn và lãnh đạo Bộ Giáo dục tham gia do anh Phùng Ngọc Hùng, Bí thư Trung ương Đoàn làm Chủ tịch. Ngày 23 tháng 9 năm 1988 Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đoàn khóa V đã họp và kết luận về "Một số vấn đề tổ chức hoạt động của Đội TNTP Hồ Chí Minh". Nội dung các kết luận của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn nêu rõ: - Về công tác tổ chức của Đội phải chú trọng đến tính chất tự quản và dân chủ trong sinh hoạt Đội. - Tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường cho những em đi học và tổ chức Đội ngoài nhà trường cho những em chưa có điều kiện đến trường. Tiến hành thí điểm tổ chức Đội hỗn hợp trên địa bàn dân cư. Mục tiêu là những nơi nào có các em thì ở đó phải có tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh để thu hút, tập hợp các em vào hoạt động Đội, quy định tính chất, chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức bộ máy cụ thể cho Hội đồng Đội ở từng cấp. Hướng chung là: Hội đồng Đội vừa có tính chất đại diện của các em thiếu nhi là bộ phận của Đoàn trực tiếp phụ trách Đội. Tuy nhiên tính đại diện ở mỗi cấp có khác nhau. Về nội dung và những biện pháp đối với công tác Đội: + Cần phát huy tối đa sự tự quản và tinh thần dân chủ trong tổ chức Đội. Giao cho Hội đồng Đội Trung ương sớm soạn thảo ban hành và hướng dẫn thực hiện "Chương trình đội viên", "Quy trình hoạt động của chi đội và liên đội". Khôi phục lại nội san "Người phụ trách", phát triển các hình thức sinh hoạt nghiệp vụ phụ trách như "Câu lạc bộ phụ trách", "Liên đội phụ trách". + Tăng cường trách nhiệm của các cấp bộ Đoàn đối với công tác Đội. Để động viên kịp thời cán bộ làm công tác phụ trách, Ban Thường vụ Trung ương Đoàn quyết định ban hành danh hiệu và huy chương "Người phụ trách giỏi" để tặng cho các cán bộ có thành tích xuất sắc trong công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên nhi đồng. Đây là phần thưởng của Đoàn để đánh giá những cống hiến của lực lượng phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh. Với sự chỉ đạo sát sao của Ban Chấp hành Trung ương Đoàn và Hội đồng Đội các cấp, hoạt động làm kế hoạch nhỏ xây dựng khách sạn Khăn quàng đỏ được đội viên và thiếu nhi cả nước hưởng ứng sôi nổi và sau một thời gian đã đóng góp được 183.844.676 đồng gửi về tài khoản của Trung ương. Sau 6 năm vận động, triển khai phong trào và được sự ủng hộ của các ngành, đoàn thể và các bậc cha mẹ, ngày 16-5-1987 khối nhà ở của khách sạn được bàn giao và đưa vào sử dụng và một thời gian sau hai khối nhà kiến trúc phù hợp với tuổi thơ, hội trường và khu vườn hoa được hoàn thành đã là nơi đón tiếp thiếu nhi cả nước đến ở, sinh hoạt trong các kỳ đại hội cháu ngoan Bác Hồ hoặc về Hà Nội viếng Bác, thăm Thủ đô đúng theo ý nguyện ban đầu của các em. Qua phong trào "Kế hoạch nhỏ", ở các tỉnh Phú Khánh, Lâm Đồng, Tây Ninh, Tiền Giang... các em đã góp phần xây dựng công trình "Những chiếc xe khăn quàng đỏ" để mua ô tô phục vụ hoạt động thiếu nhi tại địa phương mình. Phong trào của các em cũng nhận được sự ủng hộ to lớn của các cơ quan, đoàn thể trong việc xây dựng khách sạn Khăn quàng đỏ như sự ủng hộ kinh phí của Hội Liên hiệp phụ nữ, 200m3 gỗ quý của Tỉnh ủy, ủy ban nhân dân và thanh niên tỉnh Hà Tuyên. Các đơn vị Đội khảo sát đo đạc Bộ tư lệnh Công binh giúp các em không lấy tiền công, Công ty kiến trúc đường sắt của Bộ Giao thông Vận tải, Xí nghiệp xây dựng Ba Đình, Trung đoàn 29, Sư đoàn 319 quân khu 3 vừa ủng hộ vật chất vừa tham gia xây dựng với tinh thần vì thiếu nhi và Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Cũng vào thời điểm này, từ sáng kiến của các bạn thiếu nhi Thái Thịnh (Thái Thụy, Thái Bình) thiếu nhi cả nước đã phát triển rộng khắp phong trào kế hoạch nhỏ với những cách làm phù hợp với từng địa phương như tham gia lao động công ích cho xã hội để bảo vệ mùa màng, các em đội viên ở các tỉnh Thái Bình, Hà Nam Ninh, Quảng Nam - Đà Nẵng, Vĩnh Phú (cũ)... đã tổ chức "Hội hoa đăng bắt bướm"; các em ở huyện Phước Long (Sông Bé) tổ chức chăm sóc vườn cây cao su và đã dọn sạch được 7 ha vườn cây cao su cho nông trường. Phong trào tổ chức tăng gia sản xuất và chăn nuôi ở chi đội, liên đội hay ở HTX Măng non, liên đội trường PTCS Thắng Lợi (Bắc Thái), các em ở tỉnh Long An tổ chức nuôi nấm mèo, nấm rơm. Các em ở Thuận Hải trồng cây, ươm cây con để bán. Các em ở xã Mỹ Thành (Nghệ Tĩnh) trồng lúa, nuôi cá. Bên cạnh đó còn có những hình thức khác như xây dựng phòng học, đóng bàn ghế hay tổ chức phong trào "Khéo tay hay làm". ở Vũng Tàu, Côn Đảo làm được hơn 2.000 sản phẩm đồ chơi gửi cho các em mẫu giáo nhà trẻ. Phong trào thu nhặt phế liệu, phế phẩm, thu nhặt giấy vụn, mảnh chai, túi ni lông, hạt táo được triển khai ở hầu khắp các tỉnh, thành phố lớn trong cả nước thu hút đông đảo thiếu nhi và các lực lượng xã hội tham gia, đặc biệt là ở địa bàn như Hà Nội, Hải Phòng, thành phố Hồ Chí Minh, Thái Bình. Nhiều đơn vị đã sớm hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch nhỏ, ở các tỉnh Bắc Trung Bộ, thiếu nhi đã có phong trào mót thóc, dùng đất dẻo chấm lúa rơi vãi với khẩu hiệu "Hạt lúa, hạt vàng". ở tỉnh Hậu Giang các em đã tổ chức những ngày thu nhặt thóc rơi ở các nông trường như là những ngày hội với trống, cờ, khẩu hiệu để tạo khí thế. Các em ở Vũng Tàu thu nhặt vỏ sò, bông sứ... bán lấy tiền làm kế hoạch nhỏ. Các em ở Đắc Lắc thu nhặt quả cà phê, các em ở Bắc Thái thu nhặt bông chín, hái nấm hương, mộc nhĩ bán cho ngoại thương để xuất khẩu... Có thể thấy phong trào kế hoạch nhỏ đã làm phong phú thêm hoạt động Đội, tạo không khí thi đua rất sôi nổi giữa các thành phố, giữa các chi đội, liên đội với nhau. Qua phong trào đã có quỹ phục vụ cho hoạt động Đội, xây dựng được cơ sở vật chất ở các chi đội, liên đội như mua trống, cờ, khăn quàng đỏ. Thực hiện kết luận của Ban Bí thư Trung ương Đoàn, nhiều tỉnh thành trong cả nước đã chú trọng việc biểu dương, lựa chọn, khuyến khích đội ngũ cán bộ phụ trách. Gần 30 tỉnh, thành đã tổ chức các cuộc liên hoan, gặp mặt phụ trách giỏi, tiến tới liên hoan toàn quốc từ ngày 12 đến ngày 16-11-1988. Đây là Hội nghị cán bộ phụ trách giỏi toàn quốc đầu tiên, kể từ khi thống nhất Tổ quốc được tổ chức tại Thủ đô Hà Nội và Bút Tháp (huyện Thuận Thành - Bắc Ninh). Về dự cuộc liên hoan có 216 đại biểu phụ trách giỏi toàn quốc trong đó có 187 phụ trách giỏi các tỉnh, thành và các đơn vị quân đội, công an; 29 cán bộ phụ trách ở Trung ương và các phụ trách cơ sở. Cuộc liên hoan lần này khẳng định sự trưởng thành và cống hiến của lực lượng phụ trách Đội và đã tuyên dương những anh chị phụ trách giỏi tiêu biểu của cả nước. Tại cuộc gặp gỡ cho thấy phong trào thi đua phấn đấu trở thành "Tổng phụ trách giỏi, cán bộ phụ trách giỏi" gắn với danh hiệu giáo viên dạy giỏi các cấp đã trở thành nền nếp, thường xuyên hàng năm. Nhiều đề tài, sáng kiến của các anh chị phụ trách được khẳng định có giá trị lí luận và thực tiễn nhất là ở các tỉnh như Sông Bé, Bắc Thái, Hà Nội, Hải Phòng, thành phố Hồ Chí Minh... Trưởng thành và có nhiều cống hiến quý báu cho công tác phụ trách Đội và phong trào nhiều năm, trong đội ngũ cán bộ phụ trách đã xuất hiện nhiều tấm gương tiêu biểu mà điển hình là người giáo viên Tổng phụ trách giỏi Nguyễn Đức Thìn (Tam Sơn - Tiên Sơn - Bắc Ninh) được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lao động, Nhà giáo Nhân dân vì tấm lòng cao cả hết mực thương yêu, chăm sóc đàn em, có nhiều sáng kiến và cách làm có hiệu quả trong công tác phụ trách Đội. Đội ngũ lãnh đạo, cán bộ Hội đồng Đội các cấp và lớp lớp cán bộ Tổng phụ trách tuy gặp nhiều khó khăn về thời gian, về cuộc sống kinh tế gia đình, về nghiệp vụ nhưng bằng tâm huyết, bằng ý thức trách nhiệm của người thầy, người anh, người chị phụ trách, và bằng cả vốn nghề nghiệp đã được tích lũy với nhiều sáng tạo đóng góp tích cực trong công tác phụ trách. Chị Nguyễn Thị Dũ, Tổng phụ trách trường PTCS Tân Hiệp A, huyện Châu Thành (Tiền Giang) suốt 13 năm liền kiên trì xây dựng phong trào chi đội mạnh có kết quả, có sáng kiến duy trì được giờ sinh hoạt đội thành nền nếp. Từ phong trào, chị Dũ trở thành Tổng phụ trách giỏi, chiến sĩ thi đua liên tục của ngành giáo dục. Chị Trần Thị Châu, Tổng phụ trách trường PTCS Việt Thanh, Trấn Yên, Yên Bái tuy gia đình gặp rất nhiều khó khăn nhưng kiên trì làm công tác phụ trách 17 năm liền và hàng vạn anh, chị phụ trách Đội khác đang ngày đêm tìm mọi cách làm tốt nhất để xây dựng tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh ngày càng vững mạnh, thúc đẩy phong trào, bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu nhi ngày càng có hiệu quả thiết thực. Chị Nguyễn Thị Len, Tổng phụ trách trường PTCS An Tiến, Kiến An, Hải Phòng nhiều năm liền kiên trì xây dựng và tổ chức Sao nhi đồng đi vào hoạt động có nội dung, có nền nếp. Không những làm tốt công tác phụ trách trong trường, nhiều anh, chị Tổng phụ trách đã cố gắng đi vào địa bàn dân cư để đưa hoạt động của các em đi học gắn với thực tiễn, đáp ứng sở thích, nguyện vọng của các em và hàng nghìn anh chị phụ trách đã có nhiều sáng tạo trong công tác tổ chức hướng dẫn cho các em hoạt động thiết thực, bổ ích trong các HTX Măng non, các Đội Tuyên truyền Măng non phục vụ kịp thời cho yêu cầu giáo dục và gắn với yêu cầu tuyên truyền cổ động của Đảng và Nhà nước ở các vùng cao biên giới... Cũng ở thời điểm này, trên địa bàn dân cư, một "trận địa" đa dạng có nhiều khó khăn phức tạp, nhiều cán bộ phụ trách đã dám nghĩ, dám làm, sẵn sàng, đấu tranh với bản thân, với môi trường công tác để làm tốt công tác phụ trách và đã có nhiều thành công như chị Nguyễn Thị Ngọc ánh, cán bộ Hội đồng Đội huyện Xuyên Mộc, tỉnh Đồng Nai tình nguyện đi vùng kinh tế mới của huyện chỉ đạo cơ sở liên tục gần 6 năm, đã thành công trong việc mở lớp bồi dưỡng BCH Đội với 8 lớp cho 405 em. Anh Lê Văn Chước là thương binh dũng cảm trong chiến đấu, trở về lao động công tác ở địa phương đã trở thành anh phụ trách năng động, kiên trì suốt 13 năm gắn bó với tổ chức Đội và các em ở xã Đông Thành, Đông Sơn, Thanh Hóa. Trong lĩnh vực nghiên cứu, giảng dạy, bồi dưỡng, đào tạo và hướng dẫn nghiệp vụ, đội ngũ cán bộ phụ trách của 80 cung, nhà thiếu nhi, khoa thiếu nhi các trường Đoàn, 2 trường Đội của Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, các trường sư phạm đã đóng góp nhiều kinh nghiệm có giá trị cả về thực tiễn chỉ đạo phong trào và nghiên cứu lí luận về công tác phụ trách. Nhiều giáo viên khoa công tác thiếu nhi trường Đoàn Trung ương, trường Đội Lê Duẩn Hà Nội, trường Đội thành phố Hồ Chí Minh có nhiều sáng kiến, nhiều công trình có giá trị trong việc gắn bó giảng dạy với việc hướng dẫn hoạt động thực tiễn. Tiêu biểu là cuốn sách "Lao động của người phụ trách" của Hồng Trực thành phố Hồ Chí Minh đã được xuất bản; Nguyễn Văn Minh (Nghệ An) có hàng chục năm tuổi nghề vẫn luôn luôn say sưa gắn bó với công việc hướng dẫn đào tạo các em cho đến khi nghỉ hưu. Nhiều anh chị đã dành trọn cả cuộc đời mình cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu nhi và xây dựng tổ chức Đội vững mạnh, có thể nói mỗi anh chị là một tấm gương tiêu biểu cho các em noi theo. Sự hy sinh, đóng góp của đội ngũ cán bộ phụ trách trong quá trình phấn đấu vượt qua những cam go, thử thách mới đã và đang đặt ra qua những lời căn dặn ân cần của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh: "Không ai có khả năng làm tốt nhiệm vụ phụ trách thiếu niên nhi đồng bằng Đoàn thanh niên. Tôi mong Đoàn cần có kế hoạch thường xuyên chăm lo xây dựng đội ngũ phụ trách Đội giàu tình thương và tinh thần trách nhiệm, có kiến thức và phương pháp vận động, tổ chức và giáo dục các em, làm gương tốt cho các em noi theo. Hơn bao giờ hết, lúc này trong công tác thiếu nhi, người phụ trách phải thật sự tôn trọng sự tự quản của Đội, phát huy tinh thần dân chủ của các em trong tổ chức Đội, trong từng hoạt động của Đội. Đối tượng mà các đồng chí phụ trách là trẻ em, cho nên công việc của các đồng chí có không ít khó khăn, phức tạp. Không phải bất cứ ai cũng làm được tốt công tác phụ trách thiếu nhi, vì ngoài sự tận tụy và các phẩm chất tốt đẹp, còn đòi hỏi những yêu cầu khác. Đó là lòng nhiệt tình yêu trẻ, là nghệ thuật giao tiếp và làm việc với trẻ em. Các đồng chí luôn ghi nhớ và thực hiện lời dạy của Bác Hồ: "Làm sao cho các cháu khi chơi là được học, mà trong khi học vui vẻ như được chơi". Có làm được như vậy thì Đoàn và Đội mới có thể thu hút mạnh mẽ các em tham gia các hoạt động tập thể của mình". Để ghi nhận thành tích của lực lượng phụ trách Đội, nhiều ngành, nhiều cấp như Tổng Công đoàn Việt Nam đã tặng Bằng lao động sáng tạo cho các anh chị phụ trách có quá trình hoạt động và nghiên cứu sáng tạo, Trung ương Hội phụ nữ cũng tặng Bằng khen và phần thưởng cho các phụ trách Đội là nữ, Bộ Giáo dục đã tặng Bằng khen và phần thưởng cho các giáo viên Tổng phụ trách giỏi các địa phương. Công tác Đội và phong trào thiếu nhi tiếp tục được nâng cao và phát triển đạt những thành tựu mới. Cuộc vận động "Hành quân theo chân Bác", hướng tới kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Bác Hồ kính yêu đã tạo cho đội viên, thiếu nhi cả nước có nhiều sáng kiến trong phong trào thi đua "Nói lời hay, làm việc tốt phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ". Và để rồi từ ngày 30-6 đến 4-7-1990, Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ III đã được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Người. Đại hội khai mạc tại Hội trường lớn của Viện Bảo tàng Hồ Chí Minh. 189 đại biểu cháu ngoan Bác Hồ của 43 tỉnh thành và đại biểu cháu ngoan Bác Hồ thuộc đoàn Quân đội, Đường sắt trong đó có 62 nam và 127 nữ; 45 anh chị phụ trách giỏi tiêu biểu của các tỉnh thành và các đơn vị trực thuộc đại diện cho hàng vạn anh chị phụ trách cả nước đã về dự cùng với các cháu ngoan Bác Hồ; các đoàn đại biểu của Đội TNTP Lênin - Liên Xô; Đội thiếu niên Lào, Campuchia đến Việt Nam và tham gia các hoạt động của Đại hội. Trong phấn đấu thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy để trở thành những cháu ngoan Bác Hồ đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình trong học tập, giúp nhau vượt khó để đến trường học giỏi. Đó là những tấm gương cháu ngoan Bác Hồ làm tốt công tác Trần Quốc Toản để tạo nên 1,9 triệu ngày công giúp gia đình thương binh, liệt sĩ, neo đơn và hơn 700.000 công tu sửa làm đẹp nghĩa trang liệt sĩ ở khắp các địa phương. Hàng trăm tấm gương dũng cảm cứu bạn và tham gia bắt kẻ gian bảo vệ xóm làng. Các đại biểu vui mừng báo cáo với các cô, bác lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bậc cha mẹ của mình về Đội TNTP Hồ Chí Minh, tổ chức của thiếu nhi Việt Nam. Các hoạt động của Đội đã hấp dẫn cuốn hút thiếu nhi cả nước. Đội đã thu hút 6 triệu đội viên và 4 triệu nhi đồng vào sinh hoạt ở hàng nghìn Sao nhi đồng. Thay mặt Đảng, Nhà nước, bác Võ Chí Công, ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước tuyên dương thành tích của Đội TNTP Hồ Chí Minh và cháu ngoan Bác Hồ cả nước: Sau buổi khai mạc trọng thể, Đại hội đã vào Lăng viếng Bác Hồ kính yêu và tổ chức các hoạt động ở Hà Nội, các đại biểu cháu ngoan Bác Hồ đã lên tàu hành quân vào Nghệ An quê Bác kính yêu với nhiều hoạt động bổ ích để rồi cùng thiếu nhi cả nước tập trung thực hiện tốt phong trào thi đua với những nội dung: + Đẩy mạnh phong trào thi đua "Nói lời hay, làm việc tốt, phấn đấu trở thành cháu ngoan Bác Hồ" cả ở trong trường học, trên địa bàn dân cư và trong từng gia đình. + Tổ chức và tham gia tích cực các hoạt động xã hội như: Cuộc vận động xóa mù chữ, vận động các bạn bỏ học đến trường và vào học các lớp học tình thương, giúp các bạn gặp khó khăn về kinh tế, bệnh tật, sức khỏe, tích cực tham gia các phong trào Trần Quốc Toản, Chữ thập đỏ, bảo vệ giữ gìn trật tự an toàn xã hội, nếp sống văn minh lành mạnh, vận động các bạn không hút thuốc, không xem sách, phim ảnh, nghe băng nhạc có nội dung xấu. + Mỗi tháng chọn một ngày thiếu nhi làm chủ, tích cực tham gia các hoạt động xã hội, tổ chức vui chơi giải trí lành mạnh tại các nhà thiếu nhi, các tụ điểm trên địa bàn dân cư, tham gia Hội khỏe Phù Đổng, tiếng hát Hoa phượng đỏ, các cuộc thi viết vẽ, thi văn nghệ, thi tuổi thơ sáng tạo nhân kỷ niệm 60 năm thành lập Đoàn và 50 năm thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, xây dựng các "Công trình Măng non", xây dựng Đội vững mạnh giới thiệu các đội viên lớn lên Đoàn góp phần tích cực xây dựng tổ chức Đoàn ngày càng vững mạnh. Sau Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ III, thực hiện lời hứa của mình, đội viên thiếu niên cả nước đã tích cực thi đua "Nói lời hay, làm việc tốt, phấn đấu trở thành Cháu ngoan Bác Hồ". Các hoạt động của Nhà thiếu nhi càng ngày càng phát triển đã góp phần tích cực vào các phong trào của Đội để trở thành Trung tâm Giáo dục hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh với sự phát triển từ 86 đơn vị đã tăng lên 167 Cung thiếu nhi ở các tỉnh và các quận huyện cùng các điểm vui chơi ở xã, phường vào năm 1991. Để tạo thời cơ cho hệ thống Nhà thiếu nhi càng ngày càng phát triển và trở thành ngôi nhà chung của tuổi thơ, hè năm 1991, Hội đồng Đội Trung ương phối hợp với Bộ Văn hóa và Thông tin tổ chức Liên hoan các Nhà thiếu nhi toàn quốc lần thứ nhất tại Thủ đô Hà Nội. Liên hoan diễn ra từ ngày 5 đến 10-8-1991 có 28 đơn vị Cung, Nhà thiếu nhi và hơn 308 diễn viên nhỏ tuổi và 181 các anh chị phụ trách, giáo viên đạo diễn tham dự. Buổi lễ tổng kết trao giải của cuộc liên hoan các Nhà thiếu nhi đã được Trung ương Đoàn, Bộ Văn hóa Thông tin - thể thao và du lịch tặng Bằng khen, các loại huy chương vàng, bạc và nhiều phần thưởng khác. Trong các cuộc thi đơn ca, vẽ, kể chuyện có 30 diễn viên, họa sĩ nhỏ tuổi đã được tặng huy chương vàng, bạc và các giải thưởng của Ban Tổ chức. Liên hoan Nhà thiếu nhi toàn quốc lần thứ nhất là ngày hội của thiếu nhi cả nước, qua đó khẳng định các tài năng trẻ của đất nước. Nhà thiếu nhi trở thành ngôi nhà của tuổi thơ, chiếc nôi ươm mầm, những nghệ sĩ, vận động viên, các nhà khoa học, nhà thơ, văn, những nhân tài của Tổ quốc sau này. Sau cuộc liên hoan, vị trí xã hội của các Nhà thiếu nhi được khẳng định rõ thông qua ba chức năng cơ bản là trung tâm hoạt động của thiếu nhi từng địa phương, là trung tâm phương pháp công tác Đội và phong trào thiếu nhi và là sự phát hiện góp phần bồi dưỡng các năng khiếu thiếu nhi về các bộ môn nghệ thuật, thể dục thể thao, ngoại ngữ và các hoạt động xã hội khác. Với những kết quả đó, hệ thống Nhà thiếu nhi đã được các bộ ngành càng ngày càng quan tâm hỗ trợ các điều kiện để hoạt động, đặc biệt là Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Văn hóa và Thông tin. Cũng bắt đầu từ đây, các Nhà thiếu nhi được Bộ văn hóa và Thông tin tài trợ, sau đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Nhà nước đầu tư thiết bị vật chất theo dự án hàng năm. Tháng 8 năm 1991, Quốc hội khóa VII nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam họp kỳ thứ 9 đã xem xét thông qua Luật bảo vệ, chăm sóc và và giáo dục trẻ em. Nhà nước ta đã ký và phê chuẩn Công ước của Liên hiệp quốc về quyền trẻ em. Đây là Công ước được Liên hiệp quốc thông qua ngày 20-11-1989 và trở thành luật quốc tế từ ngày 2-9-1990. Việt Nam là nước thứ hai trên thế giới và nước đầu tiên ở châu á tham gia ký Công ước quốc tế. Ngày 16-8-1991, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký lệnh Công bố Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em. Đây là cơ sở rất quan trọng nhằm thúc đẩy sự nghiệp chăm sóc, giáo dục trẻ em; tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ em phát triển và trưởng thành. Luật đã quy định rõ các quyền và bổn phận cơ bản của trẻ em, đồng thời quy định rất rõ về trách nhiệm của Nhà nước, của các ngành đoàn thể, của cha mẹ, mọi công dân Việt Nam. Bộ luật cũng quy định nhiều nội dung liên quan đến công tác Đội và phong trào thiếu nhi, tại khoản 2 điều 18: "Cô nuôi dạy trẻ, giáo viên, tổng phụ trách Đội phải được đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, phải có sức khỏe, có phẩm chất, đạo đức tốt, yêu nghề, yêu trẻ, bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ" và khoản 3 điều 21 quy định: "Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, ngoài trách nhiệm quy định như khoản 1, Điều này, có nhiệm vụ phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, tổ chức, hướng dẫn hoạt động của thiếu nhi". Sau khi Nhà nước ta ký Công ước về quyền trẻ em, theo đề nghị của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Đảng, Nhà nước ta đã quyết định đổi tên ủy ban thiếu niên nhi đồng Việt Nam thành ủy ban Bảo vệ, chăm sóc trẻ em Việt Nam trực thuộc Chính phủ vào tháng 11 năm 1991 do Phó Thủ tướng Nguyễn Khánh làm Chủ tịch. Để góp phần thực hiện tốt Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, giúp đỡ các em không có đủ điều kiện đến trường, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, khó khăn. Tại Hội nghị toàn quốc công tác Đội và phong trào thiếu nhi gồm Chủ tịch Hội đồng Đội và Giám đốc Nhà thiếu nhi các tỉnh, thành họp tại thành phố Đà Nẵng vào tháng 4-1992, Hội đồng Đội Trung ương cùng các tỉnh thành thống nhất phát động phong trào mới của Đội mang tên "Thiếu nhi nghèo vượt khó". Cuộc "Gặp mặt thiếu nhi nghèo vượt khó" được tổ chức vào ngày 27-6 đến 1-7-1992 với những tấm gương sáng vượt khó tiêu biểu. Cuộc gặp mặt được tổ chức như một diễn đàn của tuổi thơ đầy tình cảm giữa các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ ngành, các lực lượng xã hội và các bậc cha mẹ. Em Lê Hồng Sơn ở Phú Gia (Hương Sơn, Hà Tĩnh) bị dị tật cả hai tay co rút, hai chân teo, biến dạng nhưng lại học giỏi viết chữ đẹp, làm giỏi nghề mộc.. cùng nhiều em khác đã nói lên ước mở trở thành người công dân có ích cho xã hội trong tương lai gây nên sự xúc động sâu sắc... Từ cuộc gặp mặt này Hội đồng Đội Trung ương đã có sáng kiến xây dựng quỹ "Thiếu nhi nghèo vượt khó" thu hút sự quan tâm ủng hộ của các cấp các ngành để hàng năm tặng cho hàng trăm thiếu nhi có thành tích vượt khó trong học tập, phấn đấu rèn luyện trong cuộc sống hàng ngày. Có thể nói cuộc Gặp mặt thiếu nhi nghèo vượt khó là sáng kiến của Đội TNTP Hồ Chí Minh đã tác động đến các phong trào quần chúng khác và là việc làm thiết thực phù hợp chủ trương của Đảng và Nhà nước ta sau đó nhiều phong trào "Nghèo vượt khó" của sinh viên, nông dân... được phát động trên phạm vi cả nước. Sau cuộc "Gặp mặt thiếu nhi nghèo vượt khó" toàn quốc, các hoạt động của Đội và phong trào thiếu nhi càng ngày càng phát triển. Các liên đội trong cả nước thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI (tháng 10 - 1992) đã tập trung đánh giá tình hình công tác Đội và phong trào thiếu nhi, đồng thời nêu rõ những chủ trương chủ yếu của giai đoạn 1992 - 1997. Sau Đại hội, Ban Thường vụ Trung ương Đoàn đã thành lập Hội đồng Đội khóa III gồm 21 ủy viên. Chị Phạm Phương Thảo, Bí thư Trung ương Đoàn được cử giữ chức Chủ tịch Hội đồng Đội khóa III, và sau đó tháng 10 - 1994 anh Hoàng Bình Quân, ủy viên Thường vụ Trung ương Đoàn, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng Thực hiện Nghị quyết 22 của Bộ Chính trị Trung ương Đảng về công tác miền núi, các hoạt động giúp thiếu nhi miền núi của Đội đã tạo điều kiện cho các cơ sở Đội và hoạt động của thiếu nhi dân tộc ngày một tiến bộ. Nhiều tổ chức cơ sở Đội và nhiều gương đội viên xuất sắc của các dân tộc đã xuất hiện với các phong trào khắc phục khó khăn để học giỏi, dũng cảm bảo vệ buôn làng, cùng với những tài năng trẻ về văn hóa, nghệ thuật, thể dục thể thao... góp phần vào sự phát triển chung của tuổi thơ đất nước. Để kịp thời biểu dương những thành tích xuất sắc đó, Trung ương Đoàn, Hội đồng Đội Trung ương đã tổ chức cuộc họp mặt thiếu nhi các dân tộc toàn quốc tại Hà Nội và Hải Phòng từ ngày 2 - 7 đến 6-7-1993 với 225 đại biểu và anh chị phụ trách thiếu nhi cả nước về dự trong đó có 168 đại biểu thiếu nhi (101 nữ, 67 nam) của 41 dân tộc đại diện cho 54 dân tộc trong cả nước và 56 anh chị phụ trách (23 nữ, 33 nam) của 53 tỉnh, thành và đoàn Quân đội, Bộ Nội vụ, Hàng không Việt Nam, Đường sắt. Thể theo nguyên vọng của thiếu nhi các dân tộc trong cả nước, Chủ tịch nước Lê Đức Anh đã đồng ý cho phép các đại biểu thiếu nhi làm lễ hội báo công tại sân đá hoa cương ở Phủ Chủ tịch - nơi Bác Hồ trước đây thường đón các cháu thiếu nhi vào gặp. Trong lễ hội báo công này, đúng vào dịp kỳ họp của Quốc hội khóa IX các đại biểu thiếu nhi dân tộc đã được đón bác Lê Đức Anh, ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, bác Nông Đức Mạnh, ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội nước cộng hoà XHCN Việt Nam cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành, đoàn thể tới dự. Đặc biệt trong lễ hội khai mạc, đại biểu thiếu nhi các dân tộc được đón các cô, bác trưởng đoàn đại biểu Quốc hội của các tỉnh trong cả nước tới dự và gặp gỡ các cháu. Báo cáo được trình bày tại cuộc liên hoan đã khẳng định: "Cuộc họp mặt lần này là một cuộc biểu dương lực lượng của tuổi thơ các dân tộc đang phát triển trên Tổ quốc Việt Nam yêu quý". Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh rất tự hào về các bạn đại biểu có mặt ở cuộc gặp mặt này. Vì mỗi bạn là một gương sáng, mỗi bạn là một bông hoa đẹp góp vào trang sử vàng của Đội. Sau khi nghe các cháu báo công những thành tích của thiếu nhi các dân tộc trong cả nước và phần trình diễn nghệ thuật của thiếu nhi trường múa Việt Nam thể hiện các phong trào của Đội và các vũ điệu dân gian cùng với dàn cồng chiêng của tỉnh Hòa Bình, bác Lê Đức Anh đã phát biểu khen ngợi các cháu và đánh những hồi trống thúc giục thiếu nhi các dân tộc trong cả nước tiếp bước những người anh hùng để phấn đấu rèn luyện trở thành con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ. Bác Chủ tịch nước đã phát biểu: "Đảng, Nhà nước, Quốc hội và các bậc cha mẹ rất vui mừng biết rằng thiếu nhi các dân tộc cả nước ta đã đoàn kết, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau khắc phục nhiều khó khăn để học tập, rèn luyện và công tác Đội tốt. Nhiều tập thể Đội và đội viên ở các vùng núi cao, hải đảo.. đã góp phần cùng cha mẹ xây dựng bản làng có cuộc sống đẹp hơn. Nhiều gương sáng của thiếu nhi các dân tộc đã được thiếu nhi cả nước học tập, đã làm đẹp thêm trang sử của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh mà Kim Đồng, Vừ A Dính, Kơpa Kơlơng và nhiều anh hùng thiếu nhi năm xưa đã viết nên. Bác mong thiếu nhi các dân tộc trong cả nước hãy phát huy truyền thống đoàn kết của cha ông, giúp đỡ lẫn nhau để cháu nào cũng được học tập, vui chơi sinh hoạt Đội; để cháu nào cũng "nói lời hay, làm việc tốt", giúp đỡ cha mẹ, trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ". Sau các ngày hoat động ở Hà Nội, đại biểu thiếu nhi các dân tộc đã tới thành phố cảng Hải Phòng, bãi biển Đồ Sơn tham quan và tổ chức các hoạt động. Các đại biểu đã được lãnh đạo Thành ủy, ủy ban nhân dân, các bạn thiếu nhi Hải Phòng và Bộ Tư lệnh Hải quân đón tiếp nồng nhiệt. Đồng thời Bộ Tư lệnh Hải quân còn tổ chức cho tham quan các chiến hạm và gặp gỡ các chiến sĩ hải quân đang ngày đêm gìn giữ biển Đông và những hải đảo yêu quý của Tổ quốc. Sau lễ bế mạc, đại biểu các tỉnh phía Nam và Sơn La, Lai Châu đã được Tổng cục Hàng không Việt Nam tặng vé máy bay để trở về địa phương. Cuộc gặp mặt đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng các em. Bước vào năm học 1993 - 1994, sau thời gian nghiên cứu tiếp thu nội dung chương trình rèn luyện đội viên do Hội đồng Đội Trung ương khóa I ban hành năm 1993, Hội đồng Đội Trung ương khóa III đã bổ sung và ban hành chương trình rèn luyện đội viên theo 4 lứa tuổi: - Chương trình dự bị đội viên cho các em nhi đồng từ 6 đến 8 tuổi. Sau một năm thực hiện, Hội đồng Đội Trung ương 1. Nhà sử học nhỏ tuổi Chương trình rèn luyện đội viên được Hội đồng Đội Trung ương ban hành là những nội dung giáo dục cơ bản để đội viên phát huy tính tự giác, chủ động phấn đấu rèn luyện góp phần nâng cao chất lượng học tập, phẩm chất đạo đức để trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ đồng thời xây dựng Đội vững mạnh. Sau khi Hội đồng Đội Trung ương ban hành, các tỉnh, thành đã vận dụng sáng tạo tổ chức các nội dung hoạt động, nhiều hình thức sinh hoạt bổ ích, đáp ứng nhu cầu của đội viên, thiếu niên nhi đồng đồng thời góp phần để hoạt động Đội trở nên đa dạng và sinh động hơn. Năm 1994, kết thúc "Cuộc hành quân theo bước chân những người anh hùng", đặc biệt là hướng về ngày kỷ niệm 40 năm chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử, đồng thời để đánh giá những kết quả thi đua của đội viên thiếu niên, nhi đồng cả nước, Hội đồng Đội Trung ương đã tổ chức "Liên hoan chiến sĩ nhỏ Điện Biên Phủ toàn quốc lần thứ II" từ ngày 28-6 đến 7-7-1994 tại Điện Biên Phủ - Hà Nội - Quảng Ninh. 185 chiến sĩ nhỏ Điện Biên xuất sắc gồm 125 nữ, 60 nam và 50 anh chị phụ trách Đội giỏi của cả nước về dự. Trước lễ báo công, ngành hàng không Việt Nam đã dành một chuyên cơ đưa đoàn đại biểu "chiến sĩ nhỏ Điện Biên" xuất sắc do anh Hoàng Bình Quân, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương dẫn đầu lên thăm Chỉ huy sở chiến dịch - nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng Bộ Tham mưu chiến dịch chỉ huy các cuộc tấn công của quân đội nhân dân Việt Nam đánh vào các cứ điểm của quân đội Pháp ở Điện Biên Phủ. Các đại biểu đã dâng hương tưởng niệm các anh hùng, liệt sĩ ở nghĩa trang Điện Biên. Tổ chức Lễ lấy đất từ Điện Biên lịch sử để đưa về bảo tàng. Tối ngày 3-7-1996 tại Trung tâm thể thao Quân đội, bên Tháp Cột Cờ, Hà Nội, lễ mừng công đã được long trọng khai mạc. Các đại biểu được đón bác Đỗ Mười, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, bác Nông Đức Mạnh, ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nguyên Tổng chỉ huy chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ và các cô, bác lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành, đoàn thể đến dự. Sau hoạt cảnh sử thi về Điện Biên và các phong trào của Đội, các chiến sĩ nhỏ Điện Biên đã được nghe lời khen ngợi, căn dặn của bác Tổng Bí thư đối với đội viên, thiếu niên nhi đồng cả nước: Phong trào thi đua "Chúng em về với Điện Biên" do Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh phát động đã tạo những hoạt động sôi nổi, có ý nghĩa giáo dục lớn về truyền thống cách mạng, về "Anh bộ đội Cụ Hồ". Các cháu đã làm vui lòng các bậc cha mẹ, thầy cô giáo... trong học tập, rèn luyện và lao động. Các cháu đã làm nên những chiến thắng của mình. Đó là hàng vạn "Sao chiến công" trong học tập, hàng triệu ngày công giúp gia đình thương binh liệt sĩ, quyên góp hàng trăm triệu đồng để giúp các bạn nghèo, các bạn ở vùng khó khăn đến trường... Các cháu đã thực hiện được lời dạy của Bác Hồ căn dặn năm xưa: "Tuổi nhỏ làm việc nhỏ Bước vào năm học 1994 - 1995, năm học có nhiều ngày lễ trọng đại kỷ niệm 50 năm thành lập nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 65 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, 105 năm ngày sinh của Bác Hồ kính yêu, 20 năm chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng và thống nhất Hè năm 1995, từ ngày 2-7 đến 6-7-1995 Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ IV được tổ chức ở Đền Hùng - Phú Thọ và Thủ đô Hà Nội. Về dự Đại hội có 179 đại biểu (76 nam, 103 nữ, 25 đại biểu dân tộc ít người) và 58 anh chị phụ trách giỏi của 53 tỉnh thành, 4 đơn vị trực thuộc cùng với đoàn thiếu nhi Việt kiều 4 em và 1 phụ trách từ Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào về dự. Tại Đại hội, các đại biểu Cháu ngoan Bác Hồ đã được đón chào bác Đỗ Mười, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, bác Nông Đức Mạnh, Chủ tịch Quốc hội, bác Nguyễn Thị Bình và các cô bác lãnh đạo Đảng, Nhà nước các Bộ, ngành đến dự. Tại Lễ báo công, các Đại biểu Cháu ngoan Bác Hồ đã báo cáo những kết quả công tác Đội và phong trào thiếu nhi cả nước đạt được từ Đại hội lần thứ III đến nay. Đại hội biểu dương những phẩm chất cao đẹp của các Cháu ngoan Bác Hồ, đó là: - Những Cháu ngoan Bác Hồ là lớp đội viên tiên tiến biết "Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào" hiểu biết, tự hào phát huy truyền thống cha anh. - Những Cháu ngoan Bác Hồ là những đội viên học tập tốt, đồng thời biết giúp bạn vượt khó học tốt. - Những Cháu ngoan Bác Hồ không những là đội viên học tốt mà còn là những đội viên tích cực trong các hoạt động xã hội. - Những Cháu ngoan Bác Hồ là những thiếu nhi thật thà, dũng cảm biết làm nghìn việc tốt. - Những Cháu ngoan Bác Hồ chẳng những học giỏi, rèn luyện tốt mà còn là những đội viên, cán bộ Đội giỏi tích cực xây dựng Đội. Những phẩm chất của các Cháu ngoan Bác Hồ đã làm đẹp thêm truyền thống của Đội TNTP Hồ Chí Minh và góp phần tạo nên những thành tích rực rỡ của Đội trong nhiều năm. Đó là hơn 1,5 triệu em tham gia cuộc thi về với Điện Biên lịch sử, 1,3 triệu em tham gia cuộc thi tìm hiểu về Đảng và Bác Hồ, 1 triệu em tham gia cuộc thi Tuổi trẻ với Bộ đội Cụ Hồ. Và trong nhiều hoạt động khác nhau đội viên thiếu nhi cả nước với phong trào Uống nước nhớ nguồn đã có 50 triệu ngày công giúp đỡ gia đình thương binh liệt sĩ, dâng hàng chục ngàn bát hương cho các nghĩa trang liệt sĩ, gửi hàng triệu con tem, lá thư và các tặng phẩm cho các anh bộ đội. Khi Nhà nước ta quyết định phong tặng danh hiệu "Bà mẹ Việt Nam anh hùng" thì ngay sau đó phong trào "áo lụa tặng Bà" nhang chóng lan nhanh trong các liên đội cả nước... Sau một thời gian, kể từ ngày phát động tại trường Bích Sơn - Việt Yên, Hà Bắc và thị xã Hà Đông - hai địa phương nuôi tằm, dệt lụa nổi tiếng của cả nước cùng các tập thể Đội và thiếu niên nhi đồng khắp mọi miền Tổ quốc đã tặng 17.780 áo lụa và hàng vạn phần quà cho các Mẹ Việt Nam anh hùng và các mẹ liệt sĩ. Cùng với phong trào "áo lụa tặng Bà" các hoạt động "Vì bạn nghèo", "Ngày vàng vì bạn"... đã trở thành phong trào chung của cả nước để quyên góp, ủng hộ các bạn nghèo. Hầu hết các liên đội và các địa phương đều có quỹ vì bạn nghèo với số tiền lên đến 60 tỷ đồng. Từ trong các phong trào và hoạt động của Đội như đã nêu trên, các tấm gương Cháu ngoan Bác Hồ tiêu biểu xuất hiện đó là: Nguyễn Đăng Mỹ Duyên, học sinh lớp 9 trường Mạc Đĩnh Chi, huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh, 9 năm liền là học sinh giỏi, giải nhì môn Văn toàn quốc. Trần Tiến Hoàng lớp 5 trường tiểu học Gio Sơn, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, 5 năm liên tục là học sinh giỏi toàn diện, năm 1994 - 1995 đạt giải nhì môn Toán toàn quốc. Hàn Ngọc Đức, học sinh lớp 5 trường tiểu học Phùng Chí Kiên, huyện Mỹ Văn (Hải Hưng) đạt giải nhì môn Toán toàn quốc; Trần Phương Tâm, trường tiểu học thị trấn Cái Vồn A, huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long giải nhì Toán toàn quốc; Nguyễn Trung Thành, lớp 9 trường PTTH Trần Đăng Ninh, thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây giải nhất môn Vật lý toàn quốc; Phan Vũ Toàn học sinh lớp 5 trường tiểu học Dịch Vọng, huyện Từ Liêm, Hà Nội đạt giải nhất thi Toán toàn quốc. Nguyễn Thị Lành ở Hiệp Sơn, Kim Môn, Hải Dương là con gái duy nhất của một liệt sỹ, em đã dũng cảm cứu 2 bạn nhỏ và mãi mãi ra đi không bao giờ trở lại. Nguyễn Đắc Hải người con của đất sông Lam dũng cảm cứu 3 em nhỏ; Phạm Duy Cương, tuy tuổi mới 12 đã cứu em nhỏ trên dòng lũ sông Hồng. Đó là những gương mặt trong bao gương mặt dũng cảm cứu bạn. Nguyễn Văn Nam, học sinh lớp 4 trường tiểu học Cổ Loa, Đông Anh, Hà Nội, nhà nghèo, 3 lần nhặt được của rơi trả lại người mất trong đó có lần nhặt được 17 triệu đồng, song bạn vẫn tự nguyện trả lại cho người mất. Phạm Hữu Bằng, trường tiểu học cơ sở Lý Tự Trọng, xã Pông Prang, huyện Krông Buk, Đắc Lắc không những nhặt được của rơi trả lại người mất mà còn tích cực giúp các chú thương binh, đặc biệt hơn nữa là cả năm trời đưa bạn bị liệt 2 tay đến trường học. Đây là những tấm gương tiêu biểu, là niềm tự hào của Đội ta. Tại Đại hội, các đại biểu đã được nghe lời khen ngợi và căn dặn của bác Tổng Bí thư Đỗ Mười và bác đã tặng 53 bộ máy vi tính cho 53 Nhà thiếu nhi của 53 tỉnh trong cả nước với hy vọng món quà này sẽ tạo cho các cháu thiếu nhi phấn khởi thi đua học tập để nắm vững khoa học kỹ thuật tiên tiến, vững bước tiến vào thế kỷ 21. Các đại biểu Cháu ngoan Bác Hồ cũng vui mừng được nhận bức Trướng của bác Chủ tịch nước Lê Đức Anh, thay mặt Đảng, Nhà nước tặng cho thiếu nhi Việt Nam với những dòng chữ vàng: "Nỗ lực học tập Đại hội còn được nhận lẵng hoa của bác Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt gửi tặng. Sau Đại hội Cháu Ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ IV, đội viên thiếu nhi cả nước đã tích cực thi đua lập thành tích chào mừng 55 năm ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh. Các hoạt động của Đội càng ngày càng đi vào chiều sâu để từ đó mở rộng các hoạt động chính trị xã hội ở từng địa phương để tạo phong trào chung cả nước, ở thời điểm này cùng với việc mở rộng và phát triển quỹ "vì bạn nghèo" ở TW thông qua phát hành xổ số và nhiều phương thức khác, những hoạt động mang tính nhân ái, nhân đạo được mở rộng, phong trào "Vòng tay bè bạn", từng bước được hình thành và phát triển rộng khắp trong cả nước. Đây là phong trào thể hiện tính tương thân, tương ái của tuổi thơ hướng về các bạn thiếu nhi gặp khó khăn ở vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo và các bạn bè gặp khó khăn ở lớp mình, chi đội mình, địa phương mình. Phong trào "Vòng tay bè bạn" được phát động rộng khắp trong cả nước đã góp phần tích cực vào việc giáo dục phẩm chất tốt đẹp mang tính truyền thống của dân tộc Việt Nam. Đó là lòng nhân ái, tình thương đồng bào, tính nhân văn đẹp đẽ của dân tộc ta truyền từ thế hệ này đến thế hệ khác. Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI ngày 10-1-1996 Ban Thường vụ Trung ương Đoàn đã ra Nghị quyết 473 về tăng cường công tác thiếu nhi và xây dựng Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Nghị quyết đã đánh giá sâu sắc tình hình thiếu nhi và công tác thiếu nhi trong giai đoạn hiện tại và đề ra các mục tiêu, giải pháp quan trọng nhằm góp phần xây dựng lớp thiếu nhi Việt Nam thành những người giàu có về trí tuệ, giỏi về chuyên môn, cường tráng về thể lực, trong sáng về đạo đức và có lối sống lành mạnh. Các chủ trương giải pháp lớn được đề cập cụ thể: - Đẩy mạnh công tác giáo dục, bồi dưỡng thiếu nhi nhất là giáo dục đạo đức, nếp sống và các phong trào, các chương trình giáo dục truyền thống. - Nâng cao vai trò của Đoàn trong việc bảo vệ các quyền và góp phần đáp ứng nhu cầu của thiếu nhi. - Tăng cường chỉ đạo các hoạt động Đội, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Đội, xây dựng tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh. - Củng cố bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ Đội vững mạnh, đủ sức đảm đương nhiệm vụ. - Tích cực nghiên cứu đề xuất để thể chế hóa, kế hoạch hóa và huy động các nguồn lực cho công tác thiếu nhi. Nghị quyết đề cập rõ các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, tham mưu và tổ chức thực hiện ở từng cấp. Đây là cơ sở, tiền đề quan trọng nhằm góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của từng cấp bộ Đoàn, đồng thời tạo ra sự chuyển đổi mới quan trọng trong công tác Đội và phong trào thiếu nhi. Năm 1996, năm kỷ niệm 55 năm thành lập Đội, ở Trung ương lễ kỷ niệm trọng thể được tiến hành tại Khu di tích Kim Đồng và tại Thủ đô Hà Nội. Nhân dịp này, Nhà xuất bản Kim Đồng đã tặng cho thiếu nhi Nà Mạ, quê hương người đội trưởng đầu tiên của Đội một ngôi trường xinh xắn, đặt liền sát ngay khu di tích và tượng đài Kim Đồng. Sau lễ mít tinh ở Cao Bằng thiếu nhi các tỉnh đã về Hà Nội tổ chức lễ hội 55 năm ngày thành lập Đội tại Cung Thiếu nhi Hà Nội, các hoạt động diễu hành tại hồ Hoàn Kiếm, gặp gỡ các thế hệ phụ trách Đội ở các tỉnh phía Bắc và phía Nam. Các đại biểu dự lễ hội kỷ niệm đã gửi thư tới đội viên thiếu nhi cả nước cổ vũ nhau phấn đấu, rèn luyện, chuẩn bị bước vào thế kỷ 21 với những nhiệm vụ cụ thể: - Một là, phấn đấu thực hiện xuất sắc 5 điều Bác hồ dạy, tích cực chuẩn bị hành trang cho thế kỷ 21. - Hai là, đẩy mạnh các hoạt động thi đua học tập sáng tạo, yêu khoa học, giúp đỡ bạn bè xung quanh có hoàn cảnh khó khăn, rèn luyện nâng cao thể lực, tích cực tham gia các hoạt động xã hội góp phần xây dựng cuộc sống mới. - Ba là, không ngừng chăm lo xây dựng tổ chức Đội vững mạnh và nâng cao chất lượng đội viên. Tích cực tham gia công tác phụ trách Sao và giúp đỡ nhi đồng vào Đội, thực hiện rèn luyện theo chương trình rèn luyện đội viên. Nhân dịp kỉ niệm 55 năm ngày thành lập Đội, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã tặng Đội TNTP Hồ Chí Minh bức trướng mang dòng chữ: "Thiếu nhi Việt Nam hãy làm tốt 5 điều Bác Hồ dạy: 1. Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào Trong không khí sôi động kỷ niệm 55 năm ngày thành lập Đội, để đánh giá công lao của các anh chị phụ trách đã hết lòng chăm lo cho Đội TNTP Hồ Chí Minh và thiếu niên nhi đồng phát triển, trưởng thành, Liên hoan phụ trách thiếu nhi toàn quốc lần thứ II đã được tổ chức từ ngày 6 đến 10 tháng 7-1996 ở thành phố Hồ Chí Minh và Bà Rịa - Vũng Tàu. 179 anh chị phụ trách giỏi trong cả nước đã về dự. Các hoạt động của cuộc Liên hoan được diễn ra ở Nhà thiếu nhi thành phố, khu tượng đài Bác Hồ, Bến Nhà Rồng, Dinh Thống Nhất và các khu di tích cách mạng ở Củ Chi, 18 thôn vườn Trầu... Các anh chị phụ trách giỏi của cả nước đã học làm những chiến sĩ giải phóng quân năm xưa để vào địa đạo, làm lễ tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ ở Đền Thờ Bến Dược và Ngã Ba Giồng... Trò chơi lớn đêm lửa trại bế mạc đã tạo cho cuộc Liên hoan trở nên rất sôi nổi, gắn bó tình cảm và trách nhiệm của các anh chị phụ trách thiếu nhi luôn vì đàn em thân yêu. Hướng về Đại hội lần thứ VIII của Đảng, Hội đồng Đội Trung ương tiếp tục tổ chức Liên hoan Nhà thiếu nhi toàn quốc lần thứ hai từ 14 đến 31 - 7 - 1996 tại 3 khu vực. Khu vực các tỉnh phía Bắc đến Quảng Trị được tổ chức ở Nhà thiếu nhi Việt Đức thành phố Vinh, Nghệ An. Khu vực các tỉnh miền Trung và Tây nguyên được tổ chức ở Nhà thiếu nhi thành phố Đà Nẵng. Khu vực các tỉnh Nam Bộ được tổ chức ở Nhà thiếu nhi tỉnh Vĩnh Long. Liên hoan Nhà thiếu nhi toàn quốc lần II một lần nữa biểu dương lực lượng thiếu nhi cả nước về những tài năng trẻ tuổi và là hoạt động thiết thực chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII. Tháng 1-1997 anh Đào Ngọc Dung, Thường vụ tỉnh ủy, Bí thư tỉnh Đoàn Nam Hà, Thường vụ Trung ương Đoàn được điều động về công tác tại Hội đồng Đội Trung ương và sau đó được cử giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương khóa III thay anh Hoàng Bình Quân. Năm học 1996 - 1997, từ sáng kiến của Báo Thiếu niên Tiền phong phong trào "Những viên gạch hồng" góp phần xây dựng tượng đài anh hùng liệt sĩ Võ Thị Sáu ở Côn Đảo được thiếu nhi cả nước hưởng ứng sôi nổi. Sau một năm phát động đoàn đại biểu gồm các anh Vũ Trọng Kim, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, anh Đào Ngọc Dung, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương, các anh chị lãnh đạo báo Thiếu niên Tiền phong, Tổng Công ty Bảo hiểm Việt Nam, các thầy cô giáo, anh chị phụ trách và các đại biểu thiếu nhi đã ra thăm Côn Đảo và trao hơn 300 triệu đồng để xây dựng tượng. Sau đó một thời gian tượng đài chị Võ Thị Sáu đã được hoàn thành để tưởng nhớ người nữ anh hùng tiêu biểu cho khí phách của tuổi trẻ Việt Nam. Từ ngày 26 đến 29 - 11- 1997, Đại hội đại biểu Đoàn toàn quốc lần thứ VII được tổ chức tại Thủ đô Hà Nội. Đại hội đã đánh giá kết quả công tác Đội và phong trào thiếu nhi cả nước, khẳng định rõ: "Công tác Đội và phong trào thiếu nhi của cả nước đã tiếp tục phát triển, tạo điều kiện cho các em học tập và rèn luyện củng cố tổ chức Đội, tham gia xây dựng Đoàn. Các phong trào, các chương trình như "Tiến bước lên Đoàn", "Vườn hoa điểm mười", "Điểm tốt mùa thi", "Uống nước nhớ nguồn", "Vì điểm tựa tiền tiêu", "Đọc và làm theo báo Đội"... phát triển ở mọi nơi. Nhiều hoạt động như "Thành phố Bác Hồ - Thành phố của em", "Chủ nhân Thăng Long 1000 năm", "Đồng Nai - Biên Hòa 300 năm", "50 năm chiến thắng sông Lô"... đã nâng cao lòng tự hào, lòng yêu quê hương, đất nước cho đội viên, thiếu niên. Phong trào "Vòng tay bè bạn" do Hội đồng Đội Trung ương phát động đã nhanh chóng lan tỏa và đem lại những kết quả đáng mừng với hơn 10 tỷ đồng giúp đỡ bạn nghèo, vận động 19.870 bạn quay lại trường học tập. 2160 em có hoàn cảnh khó khăn được đề nghị miễn giảm học phí. Các điểm vui chơi cho thiếu nhi ở địa bàn dân cư tiếp tục được xây dựng: Nam Định có hơn 200 điểm, Thái Bình có 100 điểm vui chơi cho thiếu nhi ở xã, phường. Hoạt động của hệ thống Nhà thiếu nhi được đẩy mạnh, số lượng tăng từ 226 năm 1997 lên 240 năm 1998. Nhiều tỉnh, thành đã đầu tư kinh phí lớn cho xây dựng, nâng cấp Nhà thiếu nhi như Lạng Sơn, Quảng Bình, Quảng Trị, các huyện Thủy Nguyên (Hải Phòng), Tam Điệp (Ninh Bình), Núi Thành (Quảng Nam), Điện Biên (Lai Châu), Tiến Yên (Quảng Ninh), Anh Sơn (Nghệ An)... Nhiều hoạt động liên kết giữa các Nhà thiếu nhi trong từng vùng trên cả nước được tổ chức tốt, có tác động đẩy mạnh và tạo nên sự thống nhất cao trong hệ thống Nhà thiếu nhi trong cả nước. Năm 1998 có 2,8 triệu nhi đồng được tập hợp vào các Sao nhi đồng, kết nạp hơn 1,4 triệu đội viên mới, 5 triệu em đạt danh hiệu Cháu ngoan Bác Hồ, 8400 liên đội đạt danh hiệu liên đội mạnh. Năm 1999 có 1.586.644 đội viên mới được kết nạp, 378.473 đội viên lớn được kết nạp Đoàn; cả nước có 6.924.840 đội viên được công nhận là Cháu ngoan Bác Hồ, bằng 75% tổng số đội viên trong cả nước. Đại hội cũng đã xây dựng chương trình của Đoàn về công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội vững mạnh". Sau Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VII, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần 3 khóa VII đã thông qua sửa đổi Điều lệ Đội và Nghi thức Đội phù hợp với điều kiện và nhu cầu của thiếu niên, nhi đồng. Đồng thời có quyết định thành lập Hội đồng Đội Trung ương khóa IV. Anh Đào Ngọc Dung, Bí thư Trung ương Đoàn tiếp tục được cử làm Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương khóa IV. Để đánh giá công sức và sự trưởng thành của đội ngũ cán bộ chỉ huy Đội, Hội đồng Đội Trung ương đã tổ chức Hội trại chỉ huy Đội giỏi toàn quốc lần thứ nhất tại Hà Nội và Quảng Ninh từ ngày 18 - 7 đến 22-7-1998. Lễ khai mạc Hội trại được tổ chức tại Hội trường Ba Đình lịch sử với 179 đại biểu là cán bộ Đội đại diện cho 791.963 chỉ huy Đội của 22.870 liên đội trong cả nước về dự. Hội trại được đón các bạn thiếu nhi 4 nước ASEAN và 61 anh chị phụ trách giỏi đại diện cho hơn 2 vạn anh chị phụ trách trong cả nước về tham dự. Hội trại lần này không chỉ là niềm vui mà còn là niềm tự hào của Đội, là "cuộc biểu dương lực lượng của hàng triệu đội viên và cán bộ chỉ huy Đội". Từ 3 diễn đàn: Ước mơ tuổi thơ, Chủ nhân tương lai và Tiến bước lên Đoàn, các chỉ huy Đội giỏi đã nói lên nguyện vọng tuổi thơ, ngày mai sẽ trở thành đoàn viên TNCS, người chủ tương lai của đất nước và là lớp người kế tục sự nghiệp của cha anh xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa mạnh giàu. Trong buổi Lễ báo công của chỉ huy Đội giỏi cả nước, các đại biểu đã được đón bác Trần Đức Lương, Chủ tịch nước; bác Nông Đức Mạnh, Chủ tịch Quốc hội cùng các bác lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành, đoàn thể đến dự và động viên. Trong lễ báo công tại Hội trại chỉ huy Đội giỏi toàn quốc lần thứ I, lần đầu tiên các đại biểu được xem một màn trình diễn "Vũ điệu trống kèn" thật sôi nổi, sinh động với gần 200 bạn trong Đội nghi thức của Cung thiếu nhi Hà Nội biểu diễn nghi thức Đội và những bản nhạc thiếu nhi ưa thích. Từ hoạt động này, các địa phương đã quan tâm đầu tư mạnh cho các Đội nghi thức của các Nhà thiếu nhi và các liên đội TNTP. Những ngày sau đó, tại Quảng Ninh đã diễn ra các hoạt động thật náo nhiệt và đầy sáng tạo của những người chỉ huy Đội. Đêm chia tay thật cảm động trong ánh lửa trại bập bùng, uốn lượn trong các điệu múa rồng cùng nối vòng "Hà Nội - Quảng Ninh - Việt Nam - ASEAN", tay trong tay đoàn kết và để rồi mỗi cán bộ chỉ huy Đội và mỗi thiếu nhi cả nước sẽ còn nhớ mãi nhắc nhở và mong ước của bác Chủ tịch nước Trần Đức Lương: "Các chỉ huy Đội cùng thiếu niên, nhi đồng cả nước hãy phát huy hơn nữa truyền thống của mình, ra sức học tập và rèn luyện, mỗi ngày làm một việc tốt để ngày càng xuất hiện nhiều hơn những tấm gương chủ nghĩa anh hùng... những chủ nhân của thế kỷ 21". Sau Hội trại chỉ huy Đội giỏi toàn quốc lần thứ nhất, Hội đồng Đội Trung ương đã chỉ đạo chặt chẽ các hoạt động của Đội theo chương trình "Chào thế kỷ mới" và chủ đề "Thiếu nhi Việt Nam - Chào thế kỷ mới", "Cuộc hành trình vào thế kỷ mới", các địa phương trong cả nước đã sáng tạo tổ chức nhiều hoạt động mang màu sắc mới hấp dẫn, tạo không khí sôi động với tinh thần "Xứng đáng là chủ nhân thế kỷ 21". Hè năm 1999 Hội đồng Đội Trung ương đã chỉ đạo Liên hoan Búp Sen Hồng tại thành phố Cần Thơ từ ngày 7 đến ngày 10-8-1999 theo chủ đề "Chào thế kỷ mới" và "Liên hoan tuyên truyền Măng non và Giải cầu lông tuổi 15 Chào thế kỷ mới" tại Hà Nội từ ngày 15 đến ngày 18-8-1999 ở các tỉnh phía Bắc. Hai cuộc liên hoan ở hai miền, thực chất là Liên hoan các Nhà thiếu nhi toàn quốc lần thứ III mang chủ đề "Thiếu nhi Việt Nam - Chào thế kỷ mới" trở thành ngày hội của tuổi thơ các dân tộc Việt Nam. Gần 3.000 đội viên, thiếu nhi các dân tộc ở 70 Nhà thiếu nhi các địa phương đã về Hà Nội và thành phố Cần Thơ để mở hội tạo thành sân chơi bổ ích, trí tuệ, và đầy ước vọng với trách nhiệm của những chủ nhân tương lai để bước vào thế kỷ 21. Trong những ngày hội này, ở Hà Nội cũng như Cần Thơ, các thành viên tham dự đã đóng góp và vận động nhân dân đóng góp được gần 100 triệu đồng, tặng quà 40 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, 300 thiếu nhi nghèo vượt khó mỗi suất 200.000 đồng và 10 triệu đồng tặng các bạn thiếu nhi Sủng Trà huyện Mèo Vạc tỉnh Hà Giang làm điểm vui chơi. Kết thúc Liên hoan, các Nhà thiếu nhi thêm phấn khởi bắt tay tổ chức các hoạt động "Chào thế kỷ mới" hướng về Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ V kỷ niệm 110 năm ngày sinh của Bác Hồ kính yêu. Từ ngày 7 đến 12-7- 2000, Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ V đã được tổ chức ở Thủ đô Hà Nội và bãi biển Cửa Lò -Nghệ An. Với 271 bạn là người chỉ huy Đội xuất sắc trong cả nước, trong đó có 156 bạn nữ. Lễ báo công được tổ chức tại Hội trường Ba Đình lịch sử. Đại hội đã được đón bác Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, bác Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh, bác Phạm Thế Duyệt, ủy viên Thường vụ Thường trực Bộ Chính trị và các cô bác lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành, đoàn thể đến dự. Các đoàn thiếu nhi Việt kiều đang sống và học tập ở Ba Lan, Hunggari, Lào, Campuchia về dự. Đại hội cũng được đón các bạn thiếu nhi các nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Vương quốc Campuchia, Vương quốc Thái Lan sang vui chung cùng với đại biểu Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc. Đại hội như bừng lên trong không khí vui tươi của"rừng hoa" chỉ huy Đội của những tấm gương sáng của tuổi thơ Việt Nam trong học tập và rèn luyện được nhận thư khen của Chủ tịch nước Trần Đức Lương như Lê Thị Tám ở Quảng Bình, Vi Thị Hải Anh ở Cao Bằng, Phạm Văn Tài ở Đồng Tháp. Hoặc như Trần Thế Kiều ở Nghệ An đã dũng cảm cứu 2 em nhỏ khỏi chết đuối được Thủ tướng Phan Văn Khải tặng bằng khen và bạn Đỗ Minh Quỳnh Trang ở Lâm Đồng cùng nhiều bạn khác đại diện cho hơn 100 bạn được nhận Huy chương Tuổi trẻ dũng cảm và gần 3000 bạn trong 5 năm 1995 - 2000 được nhận giải thưởng Kim Đồng. Sự trưởng thành của các em trong học tập và cuộc sống luôn gắn liền với các tập thể Đội TNTP Hồ Chí Minh. Chính các hoạt động Đội đã giúp cho thiếu nhi phấn đấu, rèn luyện để trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt và trở thành những đoàn viên TNCS, những công dân tốt của Tổ quốc. Trong báo công của các đại biểu đã nêu lên kết quả của phong trào phấn đấu rèn luyện " Tiến lên Đoàn" với kết quả hàng năm có gần 500.000 đội viên TNTP ưu tú được giới thiệu lên Đoàn và trở thành những đoàn viên và cán bộ tốt của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và hàng vạn chi đội, liên đội mạnh là cơ sở cho việc xây dựng Đội Thiếu niên Tiền phong và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vững mạnh. Đại hội vui mừng được bác Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu khen ngợi và căn dặn: "Tôi tin chắc rằng các Cháu ngoan Bác Hồ có mặt hôm nay và các cháu ở khắp các miền của đất nước sẽ trở thành những công dân có ích, những người có tấm lòng tốt đẹp, cao thượng, nhân nghĩa, trí tuệ, chí bền, sức khỏe và lòng dũng cảm vượt qua khó khăn, trở thành những tài năng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Hôm nay cũng có mặt các đại biểu thiếu niên một số nước ASEAN. Tôi chúc các cháu, vui chơi và sống những ngày ở Việt Nam trong tình bè bạn thân thiết. Các đồng chí cán bộ Đoàn và cán bộ Đội, các thầy giáo, cô giáo là những người cùng với gia đình, quê hương trực tiếp dìu dắt các cháu trong đoạn đường tuổi thơ, những năm tháng đẹp nhất của đời người. Mong các đồng chí cố gắng xứng đáng với trách nhiệm cao quý của mình. Nước ta, thời xưa đã có một vị trạng nguyên 13 tuổi tên là Nguyễn Hiền, ngày nay có những người anh hùng trẻ tuổi như Lý Tự Trọng, Kim Đồng, Lê Văn Tám, Kơpa Kơlơng... Tôi tin rằng gần 9 triệu đội viên thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, hơn 5 triệu nhi đồng cả nước sẽ trở thành những công dân Việt Nam xứng đáng với Tổ quốc, làm chủ đất nước, xây dựng non sông ta giàu mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh và hạnh phúc". Tổ quốc, Đảng, nhân dân và gia đình đặt niềm tin vào các cháu". Sau những ngày hoạt động ở Hà Nội, các đại biểu Cháu ngoan Bác Hồ đã vào thăm quê hương Bác Hồ kính yêu. Các em đã làm lễ dâng hương ở khu nhà Bác, mộ bà Hoàng Thị Loan - thân mẫu của Bác. Những hoạt động ở quê nội, quê ngoại của Bác Hồ tạo cho các đại biểu tình cảm thân thương của quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhân dịp này, Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ V đã tặng các bạn thiếu nhi Kim Liên các thiết bị vui chơi trị giá 100 triệu đồng. Tạm biệt quê Bác, các đại biểu về với bãi biển Cửa Lò đầy nắng và gió, sóng biển dạt dào làm đẹp thêm những ước mơ của tuổi thơ. Niềm vui mừng bất tận đến với các đại biểu bên bờ biển xanh khi bác Chủ tịch nước Trần Đức Lương đến thăm, động viên và tặng quà cho các Cháu ngoan Bác Hồ. Bác ân cần nói với các Cháu ngoan Bác Hồ và các anh chị phụ trách dự Đại hội: "Tôi rất vui mừng được gặp gỡ đoàn đại biểu các Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc trên quê hương Bác. Tôi theo dõi và được đọc báo của các đồng chí lãnh đạo Hội đồng Đội Trung ương cho biết về kết quả và những thành tựu của các cháu ở lứa tuổi thiếu niên và nhi đồng toàn quốc để tiến tới đại hội đầy phấn khởi, tự hào ngày hôm nay. Tôi rất xúc động và vui mừng trước những thành công của các cháu. Các cháu đã phấn đấu cùng với lớp lớp cha anh, cô chú trong cả nước thi đua vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tôi cũng rất vui mừng thấy rằng Trung ương Đoàn, Hội đồng Đội, và các anh chị phụ trách, thầy giáo, cô giáo ở tất cả các nhà trường đã tổ chức tốt phong trào thi đua trong cả nước để rèn luyện cho các cháu, để có được kết quả là Đại hội tiêu biểu ngày hôm nay. Trên thực tế, Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ của chúng ta mở đầu cho các Đại hội thi đua trong phong trào làm theo lời Bác Hồ dạy của thiếu niên nhi đồng trên cả nước. Tôi rất phấn khởi khi được biết rằng Đại hội chúng ta có mặt đông đủ các cháu thiếu niên và nhi đồng từ mọi miền của Tổ quốc và đầy đủ thành phần con em các cộng đồng dân tộc, tôn giáo trong cả nước. Đặc biệt, có đại diện thiếu niên nhi đồng là con em đồng bào ta đang sinh sống ở nước ngoài. Bác Hồ dạy chúng ta: Trước hết phải "Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào" - Tổ quốc mà ông cha chúng ta đã xây dựng lên từ mấy ngàn năm. Các cháu có mặt ở đây là một dịp để trao đổi học tập lẫn nhau - các cháu hãy ghi nhớ mãi mãi lời dạy của Bác Hồ: "Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào". Bác cũng đã từng nói: "Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ". Các cháu hãy mãi ghi nhớ lời dạy của Bác, ghi nhớ để làm sao đến lượt các cháu cũng sẽ dốc sức xây dựng một tình yêu nước cao cả, đưa nước Việt Nam chúng ta đi lên sánh vai với các cường quốc năm châu". Đại hội làm lễ bế mạc tại công viên Nguyễn Tất Thành bên tượng đài Bác Hồ với thanh thiếu nhi. Các đại biểu chia tay với niềm xao xuyến nhớ nhung vô hạn, "Ngày mai chúng ta phải xa nhau thì hôm nay chúng ta hãy cùng nhau hát vang bài ca tình bạn, đừng khóc nhé, nhớ nhau ta cất lại trong lòng, dù chúng ta có xa nhau mỗi đứa một phương trời nhưng hãy nhớ về nhau và nhớ về Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ này, hẹn đến Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ lần thứ VI - Đại hội đầu tiên của thế kỷ 21. Xin cảm ơn các cô bác, anh chị phụ trách và các bạn. Chúng tôi xin chào các bạn ASEAN, các bạn Việt kiều. Chúng ta sẽ đoàn kết và nhớ về nhau mãi mãi. Xin gặp lại các bạn ở thế kỷ 21". Những giai điệu ngọt ngào ấy cứ vang mãi trong lòng các bạn đại biểu nhỏ tuổi. Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đoàn toàn quốc lần thứ VII, này 25-7-2000 Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 7 đã ra Nghị quyết số 10 về "Công tác chăm sóc giáo dục thiếu niên nhi đồng và xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh giai đoạn 2000 - 2005". Đây là Nghị quyết quan trọng của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tạo tiền đề cho Đội phát triển mạnh mẽ, vững bước tiến vào thế kỷ 21 và xứng đáng là tổ chức của thiếu nhi Việt Nam, là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường. Nghị quyết lần này đã nêu rõ những phương hướng chung: 1. Tạo sự chuyển biến căn bản về nhận thức của cán bộ đoàn viên thanh niên, các lực lượng xã hội đối với công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh trong thời kỳ mới. 2. Xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh, góp phần tạo ra môi trường thuận lợi để đông đảo thiếu nhi rèn luyện, phấn đấu trở thành những con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ, đoàn viên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. 3. Tham mưu xây dựng chính sách, cơ chế phối hợp với các ngành, các lực lượng xã hội trong công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục thiếu nhi, góp phần xã hội hóa công tác thiếu nhi, đồng thời tạo ra các nguồn lực cho công tác Đội và phong trào thiếu ni. Từ phương hướng chung Nghị quyết đã nêu những giải pháp cơ bản là: 1. Giải pháp về nhận thức và phát huy vai trò của tổ chức Đoàn trong công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội. a. Nâng cao nhận thức và kiến thức cho cán bộ, đoàn viên thanh niên, các lực lượng xã hội về công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu nhi và xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh. b. Đẩy mạnh cuộc vận động "Vì đàn em thân yêu" với chỉ tiêu hàng tháng mỗi chi đoàn có một việc tốt dành cho trẻ em; mỗi đoàn viên làm tấm gương tốt trong công tác phụ trách thiếu nhi (tóm tắt là: "Chi đoàn có việc làm tốt, đoàn viên làm phụ trách tốt"). 2. Giải pháp về đổi mới nội dung, phương thức hoạt động thiếu nhi. Hệ thống hóa và hoàn thiện các loại hình giáo dục thiếu nhi, trên cơ sở đó xây dựng nội dung giáo dục phù hợp với lứa tuổi, đối tượng, vùng miền gắn với những chủ đề cụ thể, đồng thời tăng cường đổi mới các phương thức hoạt động thiếu nhi, góp phần tạo ra môi trường xã hội lành mạnh cho các em rèn luyện và phát triển toàn diện. 3. Giải pháp về xây dựng tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh. Củng cố, xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh, xứng đáng là đội dự bị tin cậy bổ sung lực lượng thường xuyên cho Đoàn và là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường. Cụ thể cần tập trung: - Nâng cao chất lượng tổ chức Đội và đội viên. 4. Giải pháp về xây dựng cơ chế, chính sách trong công tác bảo vệ, chăm sóc giáo dục thiếu nhi và xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh: - Nâng cao năng lực và chất lượng tham mưu cho Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương để hoàn thiện các chế độ, chính sách cho cán bộ và tổ chức Đội. - Phối hợp với Bộ Giáo dục - Đào tạo và các Bộ, ngành khác trong công tác cán bộ và xây dựng tổ chức Đội. - Tăng cường công tác thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng ở Trung ương và cơ sở. Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 7 về công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội TNTP của Đoàn là cơ sở, tiền đề quan trọng góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của từng cán bộ Đoàn và các lực lượng xã hội trong sự nghịêp chăm sóc, giáo dục thiếu niên nhi đồng và xây dựng Đội vững mạnh. Đồng thời sẽ tạo thời cơ và điều kiện thuận lợi cho Đội TNTP Hồ Chí Minh phát triển vững mạnh, đáp ứng nhu cầu của thiếu niên, nhi đồng Việt Nam trước thềm thế kỷ 21. Sau khi quán triệt và tổ chức triển khai điểm tại Bắc Ninh, các địa phương trong cả nước đã tập trung triển khai đến cơ sở. Nhiều Tỉnh, Thành Đoàn tham mưu cho cấp ủy, chính quyền ra các chỉ thị, nghị quyết, chuyên đề; nhiều địa phương có những chủ trương hành động cụ thể, thiết thực cho thiếu nhi như thành phố Hồ Chí Minh, Sóc Trăng, Bình Dương, Tây Ninh, Bắc Ninh, Long An, Hà Nam... Năm 2000, năm kết thúc thế kỷ 20 - năm chuẩn bị bước vào thiên niên kỷ mới, là Năm Thanh niên Việt Nam với phong trào thi đua "Thiếu nhi Việt Nam - Chào thế kỷ mới" và "Hành trình vào thế kỷ 21" của đội viên, thiếu niên, nhi đồng cả nước với khí thế thực sự sôi nổi. Nét nổi bật là quá trình xã hội hóa công tác Đội và phong trào thiếu nhi ngày càng hiệu quả tác động trực tiếp tới chất lượng hoạt động của Đội và chất lượng của đội viên thiếu niên, nhi đồng cả nước. Thông qua cuộc vận động "Vì đàn em thân yêu" các tổ chức Đoàn, Hội đồng Đội các cấp đã tích cực tham gia chăm sóc giáo dục thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội; tham mưu cho Đảng, Nhà nước và các cấp chính quyền ban hành nhiều văn bản quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức Đội và phong trào thiếu nhi như chủ trương chuyển giao hệ thống nhà thiếu nhi thống nhất về một đầu mối quản lý, chỉ đạo là Ban Chấp hành Đoàn cùng cấp. Chỉ thị 02 ngày 9-3-2001 của Thủ tướng Chính phủ về việc lấy năm 2001 - 2002 là "Năm xã hội tình nguyện vì trẻ em đặc biệt khó khăn" theo đề xuất của Trung ương Đoàn thể hiện rõ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, của Đoàn thanh niên với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, tạo cho các em có điều kiện, cơ hội được chăm sóc, phát triển và hòa nhập cộng đồng. Những năm cuối cùng của thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 đã mở ra nhiều quan hệ phối hợp có hiệu quả giữa Đoàn thanh niên với các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội và tổ chức quốc tế, nhất là sự phối hợp với ngành giáo dục - đào tạo, văn hóa - thông tin, kế hoạch và đầu tư, tài chính, ban chỉ đạo quốc gia nước sạch vệ sinh môi trường, UNICEF... tạo ra thế và lực cho các hoạt động của Đội với nhiều chương trình, dự án thiết thực như Chương trình quốc gia về vui chơi giải trí, dự án "trẻ với trẻ", dự án phòng chống ma tuý học đường và phòng chống HIV/AIDS, Chương trình truyền thông nước sạch, vệ sinh môi trường, khăn quàng đỏ và sách báo tặng thiếu nhi dân tộc, miền núi... Hệ thống thông tin tuyên truyền xuất bản báo chí của Đoàn đã tăng cường đầu tư hỗ trợ cho các hoạt động của thiếu nhi, chỉ tính riêng năm 2000 và 3 tháng đầu năm 2001, Hội đồng Đội Trung ương đã xuất bản 13 đầu sách với 188.000 bản; đặc biệt Nhà xuất bản Kim Đồng, Nhà xuất bản Thanh Niên xuất bản thêm hàng trăm đầu sách nghiệp vụ, sách văn học nghệ thuật và sách dịch từ tiếng nước ngoài phục vụ thiếu nhi; Đặc biệt Nhà xuất bản Kim Đồng bình quân mỗi năm in từ 700 đến 800 đầu sách với số lượng bình quân 12 triệu bản, phấn đấu năm 2002 đạt 1000 đầu sách, truyện; Báo Nhi đồng phát hành 100.000 tờ/ tuần; Báo Thiếu niên Tiền phong 2 kỳ/tuần với 120.000 tờ/ngày; Chương trình phát thanh, truyền hình thiếu nhi thường xuyên có các chuyên mục phục vụ thiếu nhi. Các tỉnh thành đều có báo hoặc tờ tin, chuyên mục thiếu nhi và nghiệp vụ phụ trách. Tạp chí Người Phụ trách được Ban Bí thư TW Đoàn, Hội đồng Đội Trung ương chỉ đạo và đầu tư toàn diện trở thành tạp chí lý luận, nghiệp vụ về công tác Đội và phong trào thiếu nhi. Tạp chí là cẩm nang cho cán bộ phụ trách thiếu nhi trong cả nước. Nhân kỷ niệm 7 năm ngày ra số đầu tiên, ngày 23-3-2001 Tạp chí đã được đón nhận thư chúc mừng của Chủ tịch nước Trần Đức Lương, trong thư Chủ tịch nước căn dặn: 'Tôi hoan nghênh và chúc mừng Tạp chí Người Phụ trách trong những năm qua đã có nhiều cố gắng trở thành một diễn đàn tốt, giúp cho các Hội đồng Đội, các nhà thiếu nhi, các anh chị phụ trách trao đổi kinh nghiệm, giới thiệu được những tài liệu học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận, kỹ năng nghiệp vụ góp phần tổ chức tốt các hoạt động của Đội và phong trào thiếu niên nhi đồng cả nước. Bước vào thời kỳ mới, tôi mong tạp chí có thêm nội dung hay, hình thức đẹp và hấp dẫn hơn nữa để đáp ứng mong mỏi không chỉ của các anh, chị phụ trách mà còn đến tay được các thầy giáo, cô giáo, các bậc cha mẹ và các lực lượng xã hội cùng tham gia công tác bảo vệ chăm sóc giáo dục thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh vững mạnh". Với phương châm "mỗi tổ chức Đoàn, mỗi đoàn viên có việc làm thiết thực vì đàn em", các anh chị cán bộ và phụ trách Đội đã tổ chức, vận động và xây dựng nhiều loại quỹ hỗ trợ hoạt động thiếu nhi như "Quỹ thiếu nhi nghèo vượt khó" từ Hội đồng Đội Trung ương đến các liên đội với số vốn hàng chục tỉ đồng; Quỹ Hỗ trợ Tài năng trẻ, Quỹ Đô rê môn, Quỹ Vừ A Dính; các tỉnh thành đều có nhiều sáng kiến để tổ chức các hoạt động trợ giúp thiếu nhi vươn lên vượt khó học tập tốt và khuyến khích các tài năng trẻ. Cùng với việc khởi công xây dựng "Trung tâm hoạt động thiếu nhi Trung ương" (tháng 10-2000) tại Gia Lâm - Hà Nội - một công trình sau nhiều năm chuẩn bị, nay đã được triển khai và sẽ hoàn thành giai đoạn một vào năm đầu thế kỷ 21 và sẽ tiếp tục được đầu tư phát triển với quy mô lớn. Hàng loạt phong trào xây dựng công trình cho thiếu nhi ở các địa phương được mở ra như công trình 1000 phòng học của thành phố Hồ Chí Minh, 50 phòng học của tỉnh Thanh Hóa; Chương trình xây dựng trường học thiếu nhi vùng cao của Đồng Nai, Quảng Bình; phong trào quyên góp sách vở, đồ dùng học tập của Đoàn thanh niên Quân đội, Công an; phong trào ủng hộ trống, cờ dụng cụ hoạt động Đội cho các liên đội vùng cao đặc biệt khó khăn ở Lào Cai, Hà Giang, Yên Bái, Sơn La, Kon Tum... Nét nổi bật là phong trào "Tình nguyện vì trẻ em" của các đội, nhóm, câu lạc bộ "Thanh niên tình nguyện" với các chương trình như ánh sáng văn hóa hè, mở các lớp học tình thương, giúp trẻ em lang thang, cơ nhỡ, chăm sóc các em bị hậu quả chất độc màu da cam, những bữa cơm miễn phí, cắt tóc miễn phí... cho trẻ em khó khăn. Các hoạt động tình nguyện vì trẻ em đặc biệt khó khăn phát triển sâu rộng đến các cơ sở, nhất là trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Thái Bình, Nam Định, Hà Nam, Đaklắc, Cần Thơ, Sóc Trăng, Bình Dương... theo chương trình hành động của Ban Chấp hành Trung ương Đoàn nhằm thực hiện chỉ thị 02/TTg của Thủ tướng Chính phủ về "Năm xã hội tình nguyện vì trẻ em đặc biệt khó khăn". Công tác Đội và phong trào thiếu nhi thực hiện cuộc vận động "Thiếu nhi Việt Nam học tập tốt, rèn luyện tốt, xứng đáng là chủ nhân thế kỷ 21" do Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ V phát động trong cả nước đã có bước tiến bộ rõ rệt cả về số lượng và chất lượng. Cả nước có 15.831.867 học sinh đang độ tuổi đến trường trong đó có 8.863.830 đội viên và 5.548.700 nhi đồng sinh hoạt tại 21.771 liên đội trong trường học và hơn 3.000 chi, liên đội ở địa bàn dân cư. Nhìn chung, các em thiếu nhi thông minh, chăm ngoan, hiếu thảo, tích cực học tập rèn luyện, ham thích các hoạt động tập thể, các hoạt động mang tính xã hội, nhân đạo, từ thiện và các chương trình hoạt động của Đội. Thông qua hoạt động Đội đã tập hợp, thu hút đông đảo thiếu nhi vào tổ chức; vai trò tự quản của Đội ngày càng được thể hiện rõ; tính chủ động, tự giác của mỗi đội viên được nâng lên. ý thức phấn đấu, rèn luyện trở thành người đoàn viên thanh niên cộng sản ngày càng mạnh mẽ. Nhiều tấm gương vượt khó, nhiều tài năng trẻ tiêu biểu đã xuất hiện trên các lĩnh vực của đời sống xã hội như Nguyễn Thúy Hiền, Đàm Thanh Xuân vô địch Uswu thế giới, Nguyễn Ngọc Trường Sơn vô địch cờ vua thế giới ở tuổi lên 10 và là một trong 10 gương mặt trẻ tiêu biểu năm 2000... Trong 10 năm qua đã có 218 lượt em học sinh dự thi học sinh giỏi quốc tế về 6 môn: Toán, vật lý, hoá học, tin học, sinh học và tiếng Nga. Trong đó 177/218 em đạt giải (chiếm 81,2%) tại 31 nước (Anh, Mỹ, Nga, Trung Quốc, Thụy Điển…). - Trong số 177 giải có số huy chương như sau: 5 năm qua đã có gần 3.000 em được nhận giải thưởng Kim Đồng, hơn 100 em được tặng Huy chương tuổi trẻ dũng cảm. 11 em đã có vinh dự là đại biểu về dự đại hội anh hùng Chiến sĩ thi đua toàn quốc lần thứ VI. Tại các giải thể thao quốc tế môn cờ vua thế giới có 4 em đạt vô địch và 1 em đạt huy chương bạc, 4 em đạt huy chương đồng; 4 em đạt huy chương vàng, bạc, đồng châu á về cờ vua; 1 em đứng thứ 4 giải bơi lội Đông Nam á, năm 2000 có 75% học sinh phổ thông đạt tiêu chuẩn rèn luyện thân thể theo độ tuổi, 20.000 em học ở các trường năng khiếu thể dục thể thao. Mỗi năm có khoảng 180 - 200 trẻ em dưới 16 tuổi giành được huy chương trong các giải thể thao quốc gia và quốc tế, chiếm 60-65% tổng số người đạt huy chương trong thi đấu thể thao… đã thể hiện ý chí vươn lên của lớp măng non trong sự nghiệp đổi mới đất nước. Chương trình rèn luyện đội viên được các tỉnh, thành triển khai, thực hiện; các cơ sở Đội sáng tạo, tìm tòi nhiều mô hình mới phù hợp trong việc tổ chức triển khai và cấp chuyên hiệu cho các đội viên và việc phối hợp với các ngành liên quan để triển khai chương trình rèn luyện đội viên phù hợp có hiệu quả. Thực tiễn cho thấy chương trình này đã thực sự đi sâu vào đời sống đội viên và trở thành động lực quan trọng để nâng cao chất lượng đội viên và xây dựng Đội vững mạnh. Số đội viên mới được kết nạp, đội viên lớn được kết nạp Đoàn, số Cháu ngoan Bác Hồ đều tăng; hơn 500.000 đội viên lớn được kết nạp Đoàn, chiếm 53% tổng số đoàn viên kết nạp mới, 12 triệu lượt thiếu nhi đạt danh hiệu Cháu ngoan Bác Hồ, trên 4 triệu đội viên mới được kết nạp. Công tác nghiên cứu lý luận về công tác Đội và phong trào thiếu nhi được chú trọng đầu tư đạt hiệu quả. Từ năm 1992 đến 2001 đã có 8 đề tài cấp bộ; hàng chục đề tài của Viện Nghiên cứu Thanh niên và các ban, đơn vị qua đó góp phần quan trọng vào tổng kết định hướng những giá trị, những cơ sở lý luận cũng như ứng dụng vào thực tiễn sâu sắc góp phần quan trọng trong việc đổi mới công tác chỉ đạo và tổ chức, hoạt động của Đội và phong trào thiếu nhi. Hoạt động thiếu nhi ở địa bàn dân cư được hầu hết các tỉnh, thành triển khai xây dựng mô hình, làm điểm. Từ kết quả đề tài nghiên cứu hoạt động thiếu nhi ở địa bàn dân cư, Hội đồng Đội Trung ương đã tăng cường chỉ đạo và tạo ra những chuyển biến tích cực ở nhiều tỉnh, thành như Hà Tĩnh, Sóc Trăng, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Thừa Thiên Huế, thành phố Hồ Chí Minh, Hà Giang, Đà Nẵng, Quảng Bình, Đồng Nai, Hà Nội... Tỉnh Tây Ninh đạt 76/90 xã phường có Hội đồng Đội, 100% xã phường có biên chế Phó bí thư Đoàn phụ trách thiếu nhi được hưởng phụ cấp 210.000 đ/tháng. Hoạt động giáo dục trong thiếu nhi đã được quan tâm đổi mới về nội dung, hình thức phù hợp với đối tượng thiếu nhi góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và thực hiện quyền và bổn phận của trẻ em. Các hoạt động tham quan di tích lịch sử, kể chuyện về gương anh hùng, du khảo về nguồn, tìm địa chỉ đỏ, gặp gỡ các nhân chứng lịch sử; thăm và nghe nói chuyện truyền thống; các cuộc thi: "Em yêu Hải đảo Việt Nam", "Viết về mái trường thân yêu", "Công dân thế kỷ 21", "990 năm - Chủ nhân Thăng Long", "40 năm truyền thống Bộ đội biên phòng", "300 năm thành phố của em", "Những người cộng sản xung quanh tôi"... đã lôi cuốn hàng triệu lượt thiếu nhi tham gia. Đặc biệt cuộc thi viết "Bác Hồ với thiếu nhi - Thiếu nhi với Bác Hồ" do Hội đồng Đội Trung ương và Báo Nhi đồng tổ chức đã thu hút trên 3,8 triệu đội viên thiếu nhi tham gia, đạt kỷ lục cao nhất từ trước đến nay. Tại buổi lễ tổng kết bác Trần Đức Lương - Chủ tịch nước đã đến dự, phát biểu khen ngợi và trao giải thưởng cho những cá nhân đội viên đạt thành tích xuất sắc. Qua phong trào "Vì điểm tựa tiền tiêu Tổ quốc", thiếu nhi cả nước đã gửi hàng triệu lá thư cùng đồ dùng sinh hoạt trị giá hàng trăm triệu đồng tới các chiến sĩ nơi biên giới, hải đảo. Đặc biệt, công tác Trần Quốc Toản đã chủ động những nội dung, cách thức tiến hành mới, Các hoạt động tuyên truyền cổ động, xuống đường, mở hội thi báo tường, báo ảnh, thi "Tiểu phẩm vui", "Vì mái trường không có ma tuý, tệ nạn xã hội", "Liên hoan tuyên truyền Măng non", "Phát thanh Măng non", "Câu chuyện cuối tuần", tổ chức "Hòm thư xanh", hòm thư "Vì bè bạn", Câu lạc bộ quyền và bổn phận trẻ em, Câu lạc bộ phóng viên nhỏ, Câu lạc bộ an ninh, đội Sao đỏ, đội "Đặc nhiệm"... đã góp phần làm sôi động và phong phú hơn các hoạt động của Đội. Toàn quốc đã có 10.867/15.209 Đội tuyên truyền Măng non hoạt động thường xuyên, có nền nếp, đạt hiệu quả cao. Các hình thức hỗ trợ học tập được triển khai sâu rộng và có hiệu quả: Tiếng kẻng học tập, đi truy về trao, chưa thuộc bài chưa đi ngủ.. Năm học 2000-2001 cả nước có 571.210 đôi bạn cùng tiến, 46.375 tổ nhóm học tập, 90.376 nhóm học tốt, 768 lớp học tình thương thu hút 2.415 em tham gia. Chương trình "Vòng tay bè bạn" thực sự phù hợp với tâm lý thiếu nhi được các cơ sở triển khai thông qua các nội dung, hình thức tuyên truyền, giới thiệu; tổ chức kết nghĩa giữa các em vùng sâu, vùng xa với thành phố, thị xã, đồng bằng; tổ chức giao lưu tặng quà đồ dùng học tập, sinh hoạt qua chiến dịch "Nụ cười hồng", câu lạc bộ "Bạn vì bạn", "Những viên gạch hồng", "5 không, 5 biết", phòng trào "Nuôi heo đất" qua đó đã giúp đỡ các bạn nghèo các bạn khó khăn ở vùng sâu, vùng xa có điều kiện để đến trường và sinh hoạt Đội. Các em đã vận động quyên góp trên 16 tỷ đồng cùng hàng triệu đồ dùng sách vở, quần áo... giúp cho hàng trăm nghìn em thiếu nhi nghèo tiếp tục đến trường và vào học tại 768 lớp học tình thương. Một số nơi tổ chức các "Câu lạc bộ trẻ em đường phố", "Nhóm trẻ em đường phố", "Vòng tay ấm"... thu hút các em có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt để nuôi dưỡng dạy học, hướng dẫn sinh hoạt Đội, tạo điều kiện cho các em việc làm, học tập văn hóa, sinh hoạt Đội... 3,2 triệu đội viên tham gia hoạt động Chữ thập đỏ; 1,2 tỷ đồng giúp các bạn vùng thiên tai; 26432 cuộc thăm hỏi, tặng quà các gia đình thương binh liệt sĩ; 482.650 lá thư gửi tới các chiến sĩ biên giới hải đảo. Các hoạt động hữu nghị giữa thiếu nhi Việt Nam với thiếu nhi thế giới và khu vực từng bước được phát triển, tạo nên mối quan hệ khăng khít, đoàn kết hữu nghị giữa thiếu nhi Việt Nam với thiếu nhi thế giới; cuộc thi viết thư UPU, tham gia trại hè châu á - Thái Bình Dương tại Nhật Bản và tổ chức các hoạt động giao lưu với các bạn thiếu nhi các nước đang sinh sống tại Việt Nam, với các đoàn thiếu nhi ASEAN đã mang lại những kết quả mới trong quan hệ quốc tế của Đoàn và Đội. Các hoạt động liên hoan "Tiếng kèn Đội ta", "Tiếng hát tuổi trăng rằm", "Thời trang tuổi học trò", "Tiếng hát tuổi thơ", "Ban nhạc tuổi hồng", "Câu lạc bộ âm nhạc", kể chuyện theo phim, "Diễn đàn công dân tương lai đất nước", "Hành trang thế kỷ mới", "Liên hoan tuyên truyền Măng non", "Cây vợt Măng non". Liên hoan "Búp Sen Hồng"... Các cuộc thi vẽ tranh "Nước sạch vệ sinh môi trường", "Ngôi nhà mơ ước", "Chống hút thuốc lá"... đã thu hút hàng triệu lượt em tham gia... mang ý nghĩa xã hội rất lớn. Hệ thống Nhà thiếu nhi, điểm vui chơi được phát triển nhanh chóng cả về số lượng và chất lượng. Đến nay toàn quốc có 262 nhà thiếu nhi và 2000 điểm vui chơi ở các xã, thôn, bản, mỗi ngày thu hút gần nửa triệu thiếu nhi đến hoạt động; Nhà thiếu nhi Kiên Giang đã vinh dự được Nhà nước trao tặng danh hiệu đơn vị anh hùng. Giai đoạn 1986 - 2000 là thời kỳ phong trào thiếu nhi và công tác xây dựng Đội trong cuộc hành trình cùng công cuộc đổi mới của Đảng đã tạo ra những bước phát triển mới đáng khích lệ, các hoạt động được tổ chức sâu rộng, thu hút đông đảo thiếu nhi tham gia. Từ phong trào đã và đang xuất hiện những mô hình, điển hình, nhân tố mới. Thông qua các phong trào và hình thức hoạt động của Đội đã góp phần tích cực vào sự nghiệp giáo dục thiếu nhi, đồng thời tổ chức Đội ngày càng trở nên vững mạnh, là lực lượng giáo dục quan trọng trong và ngoài trường học, góp phần đắc lực vào quá trình xây dựng củng cố tổ chức Đoàn. Đây là thời kỳ đổi mới phương thức hoạt động Đội và tổ chức các phong trào thiếu nhi vui tươi, hấp dẫn đáp ứng yêu cầu, sở thích của thiếu nhi, khuyến khích được tính tự chủ tự quản, phát huy sáng kiến, phát triển tài năng và giúp đỡ những thiếu nhi nghèo, thiếu nhi khó khăn vươn lên học tập, rèn luyện tốt; tạo điều kiện thuận lợi để thiếu nhi tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội, nhân đạo từ thiện, tham gia vào các chương trình phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Ghi nhận những thành tích, công lao đóng góp của tổ chức Đội và thiếu niên, nhi đồng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhà nước ta đã quyết định trao tặng Huân chương Sao Vàng - phần thưởng cao quý nhất của Đảng, Nhà nước cho Đội TNTP Hồ Chí Minh vì "Đã có nhiều công lao to lớn đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc" vào dịp kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Đội - năm 2001, năm đầu tiên của thế kỷ 21 đánh dấu mốc son chói lọi trên con đường phát triển của tổ chức Đội và phong trào thiếu nhi Việt Nam. Đây là nguồn cổ vũ lớn lao để tổ chức Đội và mọi thiếu nhi Việt Nam tiếp tục rèn luyện phấn đấu, vững bước đi lên trong kỷ nguyên mới đáp ứng niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước của Đoàn thanh niên và nhân dân. Tối ngày 13-5-2001 tại Cung văn hóa Lao động hữu nghị Việt - Xô, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội đồng Đội Trung ương đã long trọng tổ chức mít tinh kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Đội và đón nhận Huân chương. Hàng nghìn đội viên, thiếu niên, các anh chị phụ trách nhiều thời kỳ cách mạng đã thay mặt hàng chục triệu thiếu niên, nhi đồng và cán bộ phụ trách cả nước đón nhận Huân chương Sao vàng cao quý. Đến chung vui với ngày hội của thiếu nhi cả nước có bác Phan Văn Khải - ủy viên Bộ Chính trị Trung ương Đảng, Thủ tướng Chính phủ, bác Nguyễn Thị Bình - Phó Chủ tịch Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cùng nhiều cô, bác trong Bộ Chính trị, lãnh đạo các ban ngành ở Trung ương và Hà Nội. Trước khi vào hội trường làm lễ báo công và đón nhận Huân chương Sao vàng hàng nghìn đội viên, thiếu niên tham gia lễ diễu hành biểu diễn lực lượng và múa trống, kèn, cờ sôi động, vui tươi và rực rỡ sắc màu trên các đường phố của Thủ đô và tại sân Cung văn hóa Lao động hữu nghị Việt-Xô. Sau màn sử thi truyền thống về quá trình xây dựng và trưởng thành, những thành tích vẻ vang của Đội TNTP Hồ Chí Minh trong 60 năm qua do các đội viên, thiếu niên tỉnh Nghệ An biểu diễn, anh Đào Ngọc Dung, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương đọc diễn văn nêu rõ: "... 60 năm lớn lên cùng đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm của các cấp, các ngành, các đoàn thể xã hội, sự chăm sóc của các bậc cha mẹ, thầy giáo, cô giáo cùng sự chăm lo, dìu dắt của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, từ năm đội viên đầu tiên, đến nay, cả nước có hơn chín triệu đội viên, thiếu niên và một lực lượng hùng hậu bao gồm hơn năm triệu nhi đồng sinh hoạt trong hơn 22 vạn Liên đội. Lực lượng phụ trách thiếu nhi không ngừng lớn mạnh với hơn 22 vạn Tổng phụ trách trong các trường học, hàng chục nghìn cán bộ phụ trách thiếu nhi ở địa bàn dân cư, hơn ba nghìn cán bộ chuyên trách và gần 10 nghìn cộng tác viên có đủ khả năng hướng dẫn, tổ chức các hoạt động đội. Truyền thống của Đội TNTP Hồ Chí Minh được lớp lớp đội viên, thiếu niên xây dựng, vun đắp trong 60 năm qua là : yêu nước nồng nàn, một lòng, một dạ trung thành với Đảng, gắn bó với nhân dân, sẵn sàng hy sinh vì nghĩa lớn; chăm học, ham hiểu biết, nhiều ước mơ, không ngừng phấn đấu vươn lên; đoàn kết, giúp đỡ nhau vượt khó, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, gắn bó chặt chẽ, tin tưởng và tự hào về Đội TNTP Hồ Chí Minh, phấn đấu không ngừng trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, Cháu ngoan Bác Hồ, đoàn viên TNCS Hồ Chí Minh. Sau diễn văn khẳng định sự trưởng thành và cống hiến của Đội TNTP Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình trân trọng trao Huân chương Sao vàng tặng Đội TNTP Hồ Chí Minh trong niềm hân hoan vui mừng của các đội viên thiếu niên, nhi đồng và các anh chị phụ trách có mặt tại buổi lễ. Thay mặt Đảng và Nhà nước, bác Phan Văn Khải Thủ tướng Chính phủ đã nhiệt liệt biểu dương thành tích của Đội TNTP Hồ Chí Minh trong sáu thập kỷ qua, đồng thời đề nghị toàn thể xã hội dành sự chăm sóc và những điều kiện tốt nhất để các em đội viên thiếu niên rèn luyện và phấn đấu trở thành con ngoan của gia đình, công dân có ích của nước nhà. Bác Thủ tướng đã nhấn mạnh, thành tích của Đội, khẳng định và căn dặn thiếu niên nhi đồng cả nước: "Nhìn lại chặng đường 60 năm qua, thiếu niên, nhi đồng Việt Nam có quyền tự hào về truyền thống vẻ vang mà lớp lớp đội viên đã dày công xây dựng; đó là truyền thống yêu nước thiết tha, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, không sợ hiểm nguy và gian khổ, là truyền thống hiếu học, cầu tiến bộ, vượt khó vươn lên không ngừng. Việc tặng thưởng Huân chương Sao vàng cho Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh thể hiện sự tin yêu sâu sắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta với lớp lớp măng non của dân tộc. Trong điều kiện hiện nay, hoạt động của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh cần không ngừng đổi mới, có những hình thức sinh động phù hợp với trẻ em, có khả năng thu hút, tập hợp đông đảo thiếu niên, nhi đồng tham gia, thông qua đó hướng dẫn và bồi dưỡng thiếu niên, nhi đồng phát triển nhân cách, xây dựng hoài bão ước mơ cao đẹp, sống vui tươi, thân ái và làm những việc tốt; cùng cha anh phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng một xã hội dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, Thay mặt Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, anh Hoàng Bình Quân, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn nhiệt liệt biểu dương sự nỗ lực phấn đấu và những thành tích xuất sắc của các đội viên, thiếu niên cả nước, sự nhiệt tình và đóng góp "vì đàn em thân yêu" của các anh chị phụ trách; đồng thời nêu rõ vai trò của Đoàn thanh niên trong việc bảo vệ, chăm sóc, thiếu nhi theo Nghị quyết Đại hội lần thứ IX của Đảng. Đại diện gần 14 triệu đội viên thiếu niên, nhi đồng cả nước em Nguyễn Thị Diệu Khúc, đội viên tỉnh Cần Thơ hứa quyết tâm thực hiện tốt Năm điều Bác Hồ dạy; đạt nhiều thành tích trong các phong trào thi đua, các chương trình hoạt động của Đội; không ngừng phấn đấu, rèn luyện, góp phần xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh ngày càng vững mạnh. Cũng tại buổi lễ trọng thể và trang trọng này các đại biểu thiếu nhi đã xúc động được trao tặng thân nhân các anh hùng, liệt sĩ thiếu nhi Kim Đồng, Phạm Ngọc Đa, Dương Văn Nội, Nguyễn Bá Ngọc cùng cô Lý Thị Nì một trong năm đội viên đầu tiên của Đội những đóa hoa, những món quà mang đầy tình nghĩa của thiếu nhi cả nước. Thực hiện chương trình tổng thể của lễ hội kỷ niệm 60 năm thành lập Đội, Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Hội đồng Đội Trung ương đã chỉ đạo chặt chẽ các hoạt động kỷ niệm trong cả nước. Ngay từ 29-4-2001 "Diễn đàn Đội TNTP Hồ Chí Minh - người bạn của chúng em đã được tổ chức với hàng trăm cán bộ Đội và đội viên, phụ trách Đội tham gia. Đoàn thanh niên, Hội đồng Đội tỉnh Cao Bằng đã tổ chức ngày hội tuổi thơ từ 5-5 đến 7-5 tại khu di tích Kim Đồng. Tại ngày hội trang trọng này, anh Đào Ngọc Dung Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương cùng các bác, cô chú lãnh đạo tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân tỉnh đã cắt băng khánh thành nhà bia nơi tổ chức Đội thành lập, tham gia hội trại với hàng nghìn thiếu nhi tỉnh Cao Bằng tại khu di tích cùng nhiều hoạt động khác. Tại cung thiếu nhi Hà Nội, Liên hoan ca múa nhạc các Nhà thiếu nhi toàn quốc mang tên "Khăn quàng thắm mãi vai em" được tổ chức từ 12 đến 13-5-2001. Hơn 20 Nhà thiếu nhi trong cả nước đã về dự. Cùng ngày 12-5 tại trường quay S9 Đài truyền hình Việt Nam đã diễn ra cuộc gặp gỡ các thế hệ phụ trách thiếu nhi. Buổi gặp gỡ mang tên "Người thanh niên mang khăn quàng đỏ" với sự có mặt của 200 anh chị phụ trách các thời kỳ của các địa phương và Thủ đô Hà Nội trong không khí hồ hởi, mừng vui gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm về công tác Đội và phong trào thiếu nhi. Tại buổi gặp gỡ này các anh chị phụ trách hôm nay được gặp lại các anh chị phụ trách qua các thời kỳ như anh Phong Nhã, Trương Đình Bảng, Lê Thanh Đạo, Phùng Ngọc Hùng, Trần Đức Thuần... các họa sĩ vẽ huy hiệu Đội như giáo sư Lương Xuân Nhị, Thục Phi... Ngày 13-5, tại thành phố Hồ Chí Minh, Trung ương Đoàn, Hội đồng Đội Trung ương đã tổ chức gặp mặt truyền thống, giao lưu các thế hệ cán bộ phụ trách thiếu nhi các tỉnh phía Nam với sự tham gia của đông đảo cán bộ phụ trách thiếu nhi qua các thời kỳ, đại diện 19 Nhà thiếu nhi các tỉnh thành phố từ Thừa Thiên - Huế đến Cà Mau đã về dự. Tại cuộc gặp mặt, các đại biểu ôn lại truyền thống 60 năm vẻ vang của Đội TNTP Hồ Chí Minh; nhắc lại những kỷ niệm sâu sắc trong cuộc đời hoạt động chăm sóc, giáo dục thiếu nhi, trao đổi kinh nghiệm để làm tốt hơn nữa việc chăm lo cho thế hệ măng non của đất nước. Các hoạt động của thiếu nhi cả nước mừng Đội ta 60 mùa hoa và đón nhận Huân chương Sao vàng được diễn ra đồng loạt sôi nổi. Tại công viên Lê - nin, Hà Nội, Hội đồng Đội thành phố Hà Nội tổ chức Hội trại thiếu niên, nhi đồng với chủ đề "60 năm sáng ngời trang sử Đội". Dự hội trại có hơn 2.000 đội viên, thiếu niên thuộc các Liên đội trong toàn thành phố. Các đội viên thiếu niên dự Hội trại tham gia tổ chức và thực hiện nhiều hoạt động bổ ích, thiết thực như: Diễu hành biểu dương lực lượng, báo cáo thành tích hoạt động trong thời gian qua; tọa đàm, nói chuyện về truyền thống 60 năm của Đội; các trò chơi dân gian; liên hoan các Đội tuyên truyền măng non cùng nhiều hoạt động tập thể sôi động, bổ ích. Đồng thời với Hội trại, hơn 300 đại biểu là những cán bộ phụ trách công tác thiếu nhi của thành phố Hà Nội từ sau ngày giải phóng Thủ đô tới nay đã gặp gỡ ôn lại những kỷ niệm hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh, đồng thời giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, kỹ năng công tác Đội, góp phần bồi dưỡng, giáo dục các em thiếu niên, nhi đồng. Tại thành phố Hồ Chí Minh, Thành Đoàn, Hội đồng Đội Thành phố tổ chức liên hoan, tuyên dương đội viên vượt khó năm 2001, 345 đội viên tiêu biểu, đại diện cho hàng chục nghìn đội viên, thiếu niên vượt qua hoàn cảnh khó khăn của gia đình, bản thân để học tập, tham gia công tác Đội tốt trong toàn thành phố, cùng các cô chú đại diện Thành ủy, UBND... đã về dự. Liên hoan "Đội viên vượt khó" là kết quả phong trào thi đua "nói lời hay, làm việc tốt; phấn đấu trở thành con ngoan trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ" của thiếu nhi thành phố những năm qua. Với các nội dung thi đua phấn đấu vượt qua hoàn cảnh khó khăn để học tập đạt nhiều điểm 10; rèn luyện đạo đức, tác phong người đội viên; thực hiện nếp sống văn minh; lễ phép với người lớn tuổi, thân ái, hòa nhã, giúp đỡ bạn, 60 đội viên tiêu biểu các lĩnh vực đã được tuyên dương, là những tấm gương để các bạn noi theo. Tại Cần Thơ: lễ Hội kỷ niệm 60 năm thành lập Đội và đón mừng Huân chương Sao vàng được diễn ra sôi động, thu hút hàng vạn thanh thiếu niên và nhân dân tham dự với các hoạt động hội trại, liên hoan tiếng kèn Đội ta... Tại khu di tích lịch sử Đền Hùng, Đội TNTP Hồ Chí Minh tỉnh Phú Thọ đã làm lễ dâng hương tưởng niệm các vua Hùng và kết thúc Liên hoan phụ trách Đội - thiếu nhi xuất sắc lần thứ nhất. 200 đại biểu là cán bộ phụ trách Đội và thiếu nhi xuất sắc thay mặt hơn 30 vạn đoàn viên thanh niên và hơn 30 vạn thiếu nhi trong tỉnh đã tụ hội đông đủ để tưởng nhớ các vua Hùng. Sau ba ngày Liên hoan với không khí vui tươi; bổ ích cùng các hoạt động giáo dục truyền thống tại thành phố Việt Trì, lễ báo công với Bác Hồ, thăm nơi ở của Người, tham quan các địa danh lịch sử của Thủ đô Hà Nội; đặc biệt đoàn đại biểu thiếu nhi xuất sắc tỉnh Phú Thọ đã được Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm gặp gỡ và gửi 230 xuất quà tặng các đại biểu xuất sắc. Phát biểu ý kiến tại lễ bế mạc, các em thiếu niên, nhi đồng Phú Thọ đã hứa trước anh linh các vua Hùng sẽ phấn đấu rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, chăm ngoan học giỏi để xứng đáng với niềm tin yêu của Bác Hồ; đặc biệt là sự quan tâm của các bác lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nguyện xứng danh Đội TNTP vinh dự được mang tên Bác Hồ. Trong suốt những ngày tháng 5 năm 2001 các hoạt động của thiếu nhi cả nước luôn luôn tưng bừng, hồ hởi với niềm vui kỷ niệm ngày thành lập Đội và vinh dự đón nhận Huân chương Sao vàng - phần thưởng cao quý nhất của Đảng và Nhà nước tặng Đội ta. Toàn quốc đã có 1.086 cuộc hội thảo chuyên đề "Công tác của người phụ trách Đội trong thời kỳ đổi mới" và tổ chức các diễn đàn "Thiếu nhi Việt Nam học tốt, rèn luyện tốt xứng đáng chủ nhân thế kỷ 21", 1.162 cuộc "Giao lưu gặp gỡ thế hệ đội viên trưởng thành", "Giao lưu các thế hệ phụ trách" và đêm giao lưu - Lửa trại; 4550 cuộc hành quân về nguồn, tham quan, Hội trại; tổ chức 19.785 cuộc liên hoan văn nghệ với chủ đề "Người thanh niên mang khăn quàng đỏ", "Thắm sắc khăn quàng"; trong dịp kỷ niệm 60 năm thành lập Đội toàn quốc đã kết nạp 957.000 lớp đội viên mới, giới thiệu kết nạp 89.000 đội viên lớn lên Đoàn; tổ chức 17.200 "Công trình Măng non Đội ta lớn lên cùng đất nước"; hàng tuần có gần 9 triệu việc làm tốt. Đặc biệt cuộc thi do Trung ương phát động "Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh của em" đã thu hút gần 4 triệu em tham gia, cuộc thi viết về "Những kỷ niệm sâu sắc về Đội TNTP Hồ Chí Minh" đã có gần 700 tác giả là các thiếu nhi, và nhất là các anh chị đã dành nhiều thời gian, tâm sức cho công tác Đội hưởng ứng; một số tỉnh, thành đã động viên thiếu nhi tham dự các cuộc thi như: "Rạng ngời trang sử Đội" của thành phố Hồ Chí Minh; 17.746 em thiếu nhi Kom Tum tham gia cuộc thi "Những bông hoa đẹp", "Anh chị đoàn viên ưu tú của chúng em"; 29.000 thiếu nhi Bắc Ninh với cuộc thi tìm hiểu "Tuổi trẻ với lực lượng Công an nhân dân"; 27.500 thiếu nhi Quảng Bình tham gia vẽ tranh "Đảng, Bác Hồ của chúng em"; tỉnh Hà Nam với cuộc thi "Gương sáng Đội ta"; tỉnh Tuyên Quang tổ chức hơn 12.000 ngày công chăm sóc gia đình thương binh liệt sĩ và phát động toàn tỉnh phong trào xây dựng phòng truyền thống "Tháng 5 của Đội"... Đẩy mạnh phong trào học tốt; phong trào "Vườn hoa điểm 10", tuần học tốt, ngày học tốt: "Đôi bạn học tốt, hành quân về quê hương anh Kim Đồng"... trong 1 tháng thi đua mừng Đội ta 60 năm mùa hoa, toàn quốc đã có 758.000 tuần học tốt, 1.200.000 ngày hội tốt, 24.000.000 giờ học tốt, 11 triệu điểm 10 ở các Liên chi đội. Phong trào "Vòng tay bè bạn", nhằm hưởng ứng "Năm xã hội tình nguyện vì trẻ em đặc biệt khó khăn", thiếu nhi toàn quốc đã quyên góp gần một tỷ đồng giúp hàng trăm ngàn bạn nghèo. Tiêu biểu là các tỉnh Đồng Nai tặng thẻ bảo hiểm y tế cho 2.779 em, trị giá 82 triệu đồng; tỉnh Tây Ninh xây dựng 45 triệu đồng Quỹ bạn nghèo và 41 triệu đồng ủng hộ đồng bào vùng lũ lụt; tỉnh Ninh Thuận giúp 1.173 bạn nghèo với số tiền 38 triệu đồng; tỉnh Bình Thuận quyên góp 68 triệu với 633 bộ sách giáo khoa, 20.491 quyển vở, 50 chiếc cặp giúp thiếu nhi nghèo; tỉnh Bình Dương xây dựng Quỹ bạn nghèo 68 triệu; thiếu nhi tỉnh An Giang giúp 2747 bạn nghèo, trị giá 152 triệu; tỉnh Bắc Cạn Quỹ bạn nghèo ủng hộ vùng lũ lụt 17 triệu đồng; tỉnh Yên Bái góp phần xây dựng trường lớp vùng khó khăn trị giá 27 triệu đồng; tỉnh Bắc Giang giúp 32.000 bạn nghèo trị giá 158 triệu đồng, tỉnh Cần Thơ đã quyên góp gần 40 triệu đồng xây dựng nhà tình nghĩa tặng các bạn gia đình chính sách, đặc biệt khó khăn có thành tích xuất sắc. Hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao được các liên chi Đội, Nhà thiếu nhi tổ chức sôi nổi đáp ứng nhu cầu vui chơi giải trí, rèn luyện năng khiếu, thể chất cho thiếu nhi; các phong thi đua làm báo tường, sáng tác thơ văn, thi kể chuyện theo sách, cắm hoa, phát thanh măng non, thi hát, múa... các cuộc thi đấu thể dục, thể thao, bóng đá, đá cầu, "Trái bóng tròn của em", các trò chơi dân gian "Chạy vì sức khỏe" diễn ra đều khắp các cơ sở Đội, thu hút đông đảo đội viên thiếu nhi nhiệt tình tham gia. Tiêu biểu: "Tiếng hát vành khuyên" tỉnh Tây Ninh, tổ chức nhóm "Ca khúc thần tiên", hát về "Những người thanh niên mang khăn quàng đỏ" tỉnh Bình Dương; "Khúc hát ước mơ"; của tỉnh Cao Bằng; Liên hoan tiếng hát "Khăn quàng đỏ", "Hát mừng Đội ta 60 mùa hoa" tỉnh Thái Bình; Liên hoan đàn và hát với đàn ORGAN cho thiếu nhi của tỉnh Quảng Bình. Phong trào "Vì màu xanh quê hương" tiếp tục được duy trì, hoạt động thường xuyên ở các cơ sở Đội: 7.000/12.000 đội tuyên truyền măng non hoạt động tốt có nền nếp; trồng và chăm sóc hàng triệu cây xanh các loại và hàng nghìn bồn hoa cây cảnh. Đặc biệt là thực hiện ngày thứ 7 tình nguyện, thiếu nhi tham gia trồng cây, làm mương dẫn nước, đắp đường tham gia chiến dịch trừ sâu bọ có hại, bảo vệ mùa màng. Cao Bằng trồng 11.057 cây xanh các loại. Đắc Lắc trồng 6.617 cây xanh, Gia Lai trồng 1.280 cây xanh, Bắc Giang diệt 300.000 con chuột, trồng 4000 cây xanh. Lịch sử Đội TNTP Hồ Chí Minh và phong trào thiếu nhi Việt Nam là bộ phận hữu cơ trong lịch sử Đảng, lịch sử dân tộc và lịch sử Đoàn thanh niên. Được Đảng, Bác Hồ sáng lập, tổ chức và rèn luyện, dưới sự dìu dắt của Đoàn thanh niên với sự nỗ lực, hy sinh to lớn của đội ngũ cán bộ phụ trách, sự quan tâm của các bậc cha mẹ, thầy cô và chăm lo của các cấp các ngành, suốt 60 năm qua lớp lớp thiếu nhi Việt Nam đã đóng góp không mệt mỏi, nối tiếp nhau nêu cao tinh thần cách mạng, chiến đấu hy sinh oanh liệt, không ngừng học tập và rèn luyện góp phần cùng dân tộc làm rạng rỡ Tổ quốc ta. Từ Kim Đồng - người đội trưởng đầu tiên của Đội với 5 đội viên đến nay chúng ta đã có một lực lượng hùng hậu đội viên, thiếu niên và lực lượng hậu bị quan trọng. Lớp lớp thiếu nhi Việt Nam đã cùng cha anh lập nên những kỳ tích lớn lao trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc và xây dựng CNXH đã và đang được khắc ghi vào lịch sử. Dưới ngọn cờ của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh và Bác Hồ vĩ đại, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và phong trào thiếu nhi nước ta đã trải qua chặng đường 60 năm xây dựng và trưởng thành vượt bậc. Các thế hệ thiéu niên, nhi đồng Việt Nam luôn gắn bó chặt chẽ với tổ chức Đội, vừa kế tục, vừa phát huy những giá trị truyền thống quý báu của dân tộc, của Đảng, được cha anh trao truyền, tạo dựng nên động lực tinh thần vô giá góp phần không nhỏ vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thân yêu. Những giá trị truyền thống đó là: - Truyền thống yêu nước, thương nòi nồng nàn, một lòng trung thành với lý tưởng của Đảng, gắn bó với chế độ xã hội chủ nghĩa; sẵn sàng vì nghĩa lớn khi Tổ quốc lâm nguy; sẵn sàng quên mình cứu giúp đồng bào, đồng đội và bạn bè khi gặp khó khăn, hoạn nạn... góp phần tô đậm tinh thần vị tha, nhân ái của dân tộc. - Truyền thống chăm học, chăm làm, ham hiểu biết, nhiều ước mơ; tích cực rèn luyện, hun đúc tinh thần "tuổi nhỏ chí lớn", hăng hái hoạt động trong các phong trào, các cuộc vận động do Đoàn, Đội phát động; cống hiến cho đất nước nhiều gương sáng, nhiều tài năng xuất sắc góp phần làm rạng rỡ gương mặt Tổ quốc ta. - Truyền thống đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, cùng vượt qua khó khăn trong cuộc sống, trong học tập; nêu cao ý thức tổ chức kỷ luật và tính tích cực xã hội với tinh thần "tuổi nhỏ làm việc nhỏ", hiếu thảo với ông bà, cha mẹ; thương yêu, đùm bọc anh chị em trong gia đình; kính trọng thầy cô giáo, noi gương các anh chị phụ trách, từng bước phấn đấu trở thành người công dân gương mẫu làm chủ đất nước trong tương lai. - Truyền thống gắn bó chặt chẽ với tổ chức Đội, tin tưởng và tự hào về Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh do Đảng và Bác Hồ kính yêu sáng lập, rèn luyện; ra sức xây dựng Đội ngày càng vững mạnh trở thành lực lượng cách mạng, lực lượng giáo dục và đội hậu bị hùng hậu của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; hăng hái hoạt động trong tổ chức Đội để phấn đấu sớm trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, Cháu ngoan Bác Hồ, đoàn viên thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Những giá trị truyền thống vẻ vang của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và thiếu niên, nhi đồng nước ta là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn, vô tận đã và đang dẫn dắt, thúc đẩy hàng chục triệu đội viên và thiếu niên, nhi đồng Việt Nam ngày càng phát huy trí thông minh, lòng dũng cảm, ý thức tự lập, tự cường dân tộc góp phần đưa nước ta "sánh vai cùng các cường quốc năm châu" như Bác Hồ kính yêu từng mong ước.
Rà soát, đánh giá tình hình tổ chức hoạt động của Hội đồng Đội từng cấp, có biện pháp lãnh đạo để thực hiện theo quy chế Hội đồng Đội của Ban thường vụ Trung ương Đoàn.
"Các cháu hãy tiếp tục mở rộng và nâng cao hiệu quả của phong trào thi đua "Nói lời hay, làm việc tốt", "Phấn đấu trở thành cháu ngoan Bác Hồ", để tới Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ tư, chúng ta đều phấn khởi tự hào báo công trước Bác Hồ kính yêu là tất cả các cháu thiếu niên, nhi đồng Việt Nam đều có cử chỉ đẹp, lời nói hay, việc làm tốt, mãi mãi xứng đáng với muôn vàn tình thương yêu của Bác Hồ, mãi mãi xứng đáng là "Cháu ngoan Bác Hồ".
Đội Trung ương được bầu làm Bí thư Trung ương và được cử giữ chức Chủ tịch Hội đồng Đội khóa III thay chị Phạm Phương Thảo.
- Chương trình Măng non dành cho các em đội viên từ 9 đến 11 tuổi.
- Chương trình Sẵn sàng dành cho các em đội viên từ 11 đến 13 tuổi.
- Chương trình Trưởng thành dành cho các em đội viên từ 13 đến 15 tuổi.
ban hành tiếp 13 chuyên hiệu để tạo điều kiện cho đội viên học tập, phấn đấu và rèn luyện thực hiện tốt chương trình rèn luyện đội viên theo lứa tuổi của mình. Đó là các loại chuyên hiệu:
2. Nhà sinh học nhỏ tuổi
3. Thầy thuốc nhỏ tuổi
4. Nghi thức đội viên
5. An toàn giao thông
6. Kỹ năng trại.
7. Thông tin liên lạc
8. Nghệ sĩ nhỏ
9. Chăm học
10. Khéo tay hay làm
11. Vận động viên nhỏ tuổi
12. Hữu nghị quốc tế.
13. Bảo vệ an toàn đường sắt.
Tùy theo sức của mình"
Tổ quốc và phong trào thiếu nhi cả nước thi đua lập thành tích để tiến tới Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ IV.
Trau dồi đạo đức
Rèn luyện sức khỏe
Làm nhiều việc tốt
Xứng đáng Cháu ngoan Bác Hồ.
2. Học tập tốt, lao động tốt
3. Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt
4. Giữ gìn vệ sinh thật tốt
5. Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm".
Tổ quốc.
- Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chỉ huy Đội.
- Bồi dưỡng, phát triển đội viên lớn lên Đoàn.
- Củng cố và nâng cao chất lượng công tác nhi đồng.
- Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức công tác cán bộ phụ trách Đội.
Huy chương vàng 37 21%
Huy chương bạc 72 41%
Huy chương đồng 63 35%
Khuyến khích 5 3%
với việc thường xuyên giúp đỡ các gia đình thương binh liệt sĩ, gia đình neo đơn, chăm sóc phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, tu sửa nghĩa trang liệt sĩ (7,5 triệu ngày công/1 năm). Đây là những hoạt động mang tính nhân đạo, đầy lòng nhân ái có ý nghĩa xã hội sâu sắc. Các công trình măng non của Đội như: xây dựng phòng truyền thống tại các liên đội, tủ sách Măng non, xây dựng bức phù điêu "Bác Hồ với thiếu nhi" của Thừa Thiên - Huế, thành phố Hồ Chí Minh cùng hàng nghìn công trình khác ở các địa phương là những việc làm có ý nghĩa giáo dục lớn lao, tạo thành những hoạt động chính trị, xã hội rộng khắp có sức thuyết phục cao ở các địa phương.
văn minh".
